عنوان مقاله :
بررسي زمان و مكان در نگاره هاي شاهنامه بايسنقري، با رويكرد پديدار شناسانه
عنوان به زبان ديگر :
A Study of Time and Place in the Images of BĀYSONGORI ŠAHNAMA Using the Phenomenological Approach
پديد آورندگان :
عرب‌زاده، جمال دانشگاه هنر تهران - دانشكد ۀ هنرهاي تجسمي , پيوندي، پرهام دانشگاه هنر تهران
كليدواژه :
ادراك پديدارشناسي , شاهنامه بايسنقري , زمان و مكان , رويكرد پديدار شناسانه
چكيده فارسي :
در اين پژوهش، مبناي مطالعه نگاره‌هاي شاهنامه بايسنقري (833ه‌ق) بر دو مؤلفه اساسي زمان و مكان است. به‌طوري كه با بررسي شيوه بازنمايي و حضور اين دو پديدار هم‌زاد و درهم‌تنيده در اين نگاره‌ها، راهي به جهانِ آنها گشوده شود؛ همان جهاني كه در آگاهي و ادراك شخص هنرمند، و سپس مخاطب، پديدار مي‌شود، نه جهاني في‌نفسه و در خود. به همين سبب در اين‌جا رويكرد پديدارشناسانه، كه اساسش بر كاركردهاي آگاهي است، به كار گرفته شده؛ تا از طريق آن سازوكار آگاهي و ادراك هنرمند در مواجهه با پديدارهاي زمان و مكان و تأثير آن در آفرينش او دريافته شود. هم‌زماني اوقات مختلف در يك تصوير، هم‌زماني نمايش درون و برون و نبود پرسپكتيو نقطه‌اي، اصلي‌ترين خصيصه‌هاي زماني و مكاني بررسي‌شده در اين مقاله است. در نهايت، نتيجه‌اي كه بنا بر مطالب اين پژوهش حاصل گرديده، چنين مي‌نمايد كه ماهيت زمان و مكانِ اين تصاوير هميشه آسماني و مثالي نيست، بلكه گاه بسيار آشنا و اين‌جهاني‌اند، و سر‌چشمه آنها، يكسر در طبيعت و حقيقت آگاهي هنرمند بوده است.
چكيده لاتين :
In this article, the images of BĀYSONGORĪ ŠĀH-NĀMA (833 Ah) are studied based on the two principal components of time and place. By studying the method of representation and manifestation of these two inseparable and intertwined phenomena in these images, we try to open a way into their world; namely, the world that emerges in the consciousness and perception of the artist, and consequently the viewer, not the universe in itself. Therefore, we’ve chosen the phenomenological approach which is based on the functions of consciousness. This approach will help us unravel how the artist’s consciousness and perceptual mechanism affect his creation as he encounters the phenomena of time and place. The coexistence of different times in one picture, the simultaneity of the representation of inside and outside, and a lack of one-point perspective are the main features related to time and place that are studied in this article. Eventually we’ll see that the nature of time and place in these pictures are not always heavenly, but in fact they are very familiar and worldly, and their source is entirely in nature and the truth of the artist’s consciousness.
