عنوان مقاله :
محيط زمين‌ساختيِ ماگماي گرانيتوييدهاي نوع A و نفوذي‌هاي مافيك سياه‌باز (شمال‌باختري خوي
عنوان به زبان ديگر :
Tectonomagmatic setting of the Siahbaz A-type granitoids and mafic intrusions (Northwest of Khoy
پديد آورندگان :
فضل نيا، عبدالناصر دانشگاه اروميه - گروه زمينشناسي
كليدواژه :
آپينيت , گابرو , گرانيت نوع-A , مناطق كششي حاشيه‌هاي فعال , محيط تكتونوماگمايي
چكيده فارسي :
رخنمون‌هاي گرانيتي-گابرويي-آپينيتي سياه‌باز (شمال‌باختري خوي) از مجموعه‌هاي آذرين مربوط به پايان اردوويسين-آغاز پرمين هستند. اين مجموعه بخشي از شمال پهنه سنندج-سيرجان است. هم‌زماني فعاليت مذاب‌هاي مافيك (گابرويي-آپينيتي) و فلسيك (گرانيتي) نشان مي‌دهد كه مذاب‌هاي مافيك آب‌دار، در هنگام يا پس از تزريق به پوسته، توانسته‌اند با مذاب‌هاي فلسيك برخاسته از قاعده پوسته‌اي، آميخته شوند. در پي جدايش بلوري در آشيانه‌هاي ماگمايي مذاب‌هاي مافيك آب‌دار، سنگ‌هاي گابرويي و مافيك آپينيتي با نزديك به 25 تا 60 درصد مودال آمفيبول پديد آمده‌اند. مذاب‌هاي فلسيكي هم توانسته‌اند سنگ‌هاي گرانيتي نوع A را پديد آورند. بررسي‌هاي كاني‌شناسي و زمين‌شيميايي و همچنين، پهنه زمين‌ساختي نشان مي‌دهند كه در زماني ميان پايان اردوويسين-آغاز پرمين، در پي فرورانش پالئوتتيس به زير يك جزيره كماني (سياه‌باز) در شمال‌باختريِ ايران مركزي، همه طيف‌هاي سنگي پديد آمده‌اند. حضور سيال‌هاي فرورانشي، مذاب‌هاي مافيك آب‌دار را در گوة گوشته‌اي ساخته‌اند و پس از انتقال به قاعده جزيره كماني، مذاب‌هاي فلسيك نوع A در پي ذوب‌بخشي اين بخش پديد آمده‌اند. جريان همرفتي در گوة گوشته‌ايِ بالاي پهنة فرورانش، يك محيط كششي را در اين پهنه (پهنه كششي در حاشيه فعال) پديد آورده است؛ ازاين‌رو، شرايط براي پيدايش مذاب‌هاي فلسيك A فراهم شده است.
چكيده لاتين :
The Siahbaz granite-gabbro-appinite outcrops from the Northwest Khoy is related to one of the complex of the Late Ordovician-Early Permian. The complex is located on the north Sanandaj-Sirjan Zone. Synchronous activities of the mafic and felsic melts indicate that hydrous mafic melts during or after injection to the crust have been able to mingle with felsic magmas produced from the base of the crust. Fractional crystallization in the magma chambers of the hydrous mafic melts caused to form appinite mafic rocks c. 25 to 60 modal percent of hornblende and gabbros. The felsic melts could form A-type granitic rocks. The mineralogical observations along with geochemical and tectonical studies show that subduction of the Paleo-Tethys under an island arc (Siahbaz) in the Northwest Iran were produced all rock types at the Late Ordovician-Early Permian. The hydrous mafic melts were produced in the mantle wedge because of the presence of subduction fluids and then transferred to the base of the island arc, formed the A-type felsic liquids as a result of the partial melting of the base. Convection in the mantle wedge in the supra subduction zone, led to the formation of an extensional setting in the region (the extensional region in the active margin); hence, the conditions for the formation of A-type felsic melts were provided.
