ارزيابي و سطح‌بندي عدالت آموزشي افراد كم توان روستايي در سطح استان‌هاي كشور بر اساس مدل پرومته

The evaluation and ranking of educational justice of disabled people across the countries’ provinces using the promethee model

پژوهش حاضر با هدف شناخت و تحليل شاخص‌هاي نابرابري آموزشي افراد كم توان روستايي استان‌هاي كشور انجام شده است، و اينكه اين دانش‌آموزان در آموزش و پرورش چه جايگاهي دارند. بديهي است كه برنامه‌ريزي آموزشي در ارتقاء جايگاه اين دانش‌آموزان تأثير بسزايي دارد. از اين رو، در اين پژوهش با استفاده از 21 شاخص، كه به دو قسمت معيارهاي درون داد نظام آموزشي و برون داد نظام آموزشي تقسيم شده‌اند، به شناخت و تحليل شاخص‌هاي نابرابري آموزشي افراد كم توان روستايي استان‌هاي كشور پرداخته شود. به اين منظور از مدل پرومته، كه يكي از روش‌هاي تصميم‌گيري چند معياره مي‌باشد، استفاده شده است. با استفاده از اين مدل به انتخاب توابع، مقايسات زوجي و تعيين اولويت بر روي شاخص‌هاي مورد نظر پرداخته شده است. به‌منظور ارزش‌گذاري شاخص‌هاي مورد نظر، اين شاخص‌ها به روش آنتروپي وزن دهي شده‌اند. در مرحله بعد، رتبه‌بندي‌هاي به دست آمده با وضعيت آموزش دانش‌آموزان استثنايي تطبيق داده شده است. نتايج نشان مي‌دهد كه رتبه‌بندي استان‌ها از نظر وضعيت آموزش دانش‌آموزان استثنايي به اين صورت است كه استان‌هاي يزد، تهران و البرز جزء رتبه‌هاي برتر و هرمزگان، سيستان و بلوچستان و خراسان جنوبي جزء رتبه‌هاي پايين اين رتبه بندي هستند. اما با اين وجود بيشترين ميزان معلولين باسواد در استان‌هاي البرز، سمنان، اصفهان و تهران هستند.

The present survey has been conducted to detect and analyze educational inequality of exceptional students in rural ereas of our country’s provinces and to see what position or place these students have in education system. It would be taken for granted that educational planning would have a great impact on their progress and improvement. Therefore, in this research we have tried to detect and analyze educational inequality of exceptional students in rural ereas of our country by using 21 criteria which are divided into two parts: education system input criteria and education system output criteria (functional). To this end, the Promethee model which is one of the multi-criterion decision making method has been used. Using this model, we have attempted to choose functions, coupled scales and priority determination on the respective indicators. In order to evaluate the respective indicators, we have weighed them by using Entropy method. In the next stage, the obtained rankings were matched with the exceptional students. The results show that the provinces rankings with regard to the exceptional students’ status is as follow: Yazd, Tehran and Alborz are among the top ranks and Hormozgan, Sistan and Balouchestan and southern Khorasan are among the low ranks. However, the highest rate of exceptional literates is in Alborz, Semnan, Isfahan and Tehran