مباني كاربرد جري و تطبيق در تفسير قرآن

Principles of Applicability and Comparison Application in Quran Interpretation

يكي از قواعد در فهم و بهرمندي از آيات هدايت‌بخش قرآن كريم، قاعده مشهور به «جري و تطبيق» است كه از ديرباز نزد علماي دين و مفسران قرآني شناخته شده و به كار مي‌رفته است، امّا اين قاعده و مباني كاربرد آن، حداقل از جهت نظري و تئوريك چندان شناخته‌شده نيست و پرسش‌هايي چون مبناي كاربرد قاعده جري و تطبيق در فهم آيات قرآن چيست؟ جري و تطبيق با ديگر روش‌هاي تفسير قرآن(در اشكال مختلف تفسير، تأويل و باطن) چه نسبتي دارد؟ همچنان به قوت خود باقي مي‌باشند، لذا نوشتار پيش‌ رو شامل مفهوم‌شناسي «جري و تطبيق»، تحليل و بيان نسبت منطقي آن با فهم قرآن در اشكال مختلفش و دسته‌بندي مبناي كاربرد قاعده جري و تطبيق در سه شاخه قرآني، روايي، عقلي و زير شاخه‌هاي آن (عموميت مفاهيم قرآني، بسط گستره تفسير آيات قرآن، انطباق آموزه‌ها و مفاهيم قرآن با فطرت انسان و ...) است.

One of the rules in understanding and enjoying leading verses of Quran is the famous rule of "Applicability and Comparison" which was known since years ago for the religion men and Quranic interpreters. But the mentioned rule and the application principles was not known theoretically and has raised some questions such as: what are the principles of applying applicability and comparison in understanding Quran Verses? What is the relationship between applicability and comparison rule with other interpretation methods? Thus the present paper includes semantics of applicability and comparison, their analysis and expressing logical ratio with Quran understanding in different forms and categorizing applicability and comparison rule into three branches: Quranic, narrative and rational.