تحليل فضايي شاخص‌هاي توسعه در راستاي تحقق امنيت پايدار در مناطق مرزي (مورد مطالعه: شهرستان‌هاي مرزي كلان منطقه آذربايجان)

امروزه دست‌يابي به توسعه پايدار، يكي از مباحث عمده كشورها به ويژه كشورهاي در حال‌ توسعه است. وقتي تفاوت مكاني توسعه زياد باشد و ساكنان مناطق مرزي نسبت به اين تفاوتها آگاهي يابند، اين مسئله سبب ايجاد بحران در اين مناطق مي‌شود؛ بنابراين كشورها به‌منظور جبران عقب‌ماندگي‌ها، رهايي از فقر سياسي، اقتصادي، فرهنگي و غيره و براي رسيدن به توسعهاي معتدل و همه‌جانبه كه بتواند به بهبود وضع زندگي همه مردم منجر شود، به شناخت صحيح قابليت‌ها، توان‌ها و محدوديت‌ها در تمامي زمينه‌ها و مناطق خود نياز دارند. اين پژوهش با هدف تحليل شاخص‌هاي توسعه در راستاي تحقق امنيت پايدار در مناطق مرزي كلان منطقه آذربايجان انجام شده است. پژوهش حاضر از نوع توصيفي- تحليلي با هدف كاربردي است. جامعه آماري شامل 16 شهرستان مرزي كلان منطقه آذربايجان بر پايه آمارگيري سال 1390 است. براي ارزيابي از4 مؤلفه آموزشي، فرهنگي، اقتصادي و بهداشتي- درماني در قالب 40 شاخص استفاده شده است. براي بيان اهميت نسبي هريك از شاخص‌ها از مدل ANP استفاده شده است. مدل به‌كار برده شده براي تجزيه‌وتحليل داده‌ها، مدل تصميم‌گيري چند معياره پرومته است. نتايج به دست آمده از پژوهش نشان داد كه شهرستانهاي ماكو، نمين و جلفا با Phi (469/0)، Phi(425/0) و Phi(413/0) در رتبه اول تا سوم و شهرستان پلدشت و سردشت با (-301/0) Phi و Phi(-390/0) در رتبه آخر قرار دارد. در كل از بين 16شهرستان منطقه آذربايجان 3 شهرستان كاملاً برخوردار، 2 شهرستان برخوردار، 3 شهرستان نيمهبرخوردار، 6 شهرستان نابرخوردار و 2 شهرستان كاملاً نابرخوردار از شاخصهاي توسعه هستند.