كاربرد معادلات سينتيكي در توصيف سرعت آزاد شدن پتاسيم غير تبادلي در شماري از خاك‌هاي همدان

اطلاعات درباره سرعت آزاد شدن پتاسيم غير تبادلي در خاك‌هاي همدان محدود است. هدف اين پژوهش كاربرد معادلات سينتيكي در بررسي سرعت آزاد شدن پتاسيم غير تبادلي در تعدادي از خاك‌هاي استان همدان به وسيله عصاره‌گيري مرحله‌اي با استفاده از اسيد سيتريك رقيق در مدت 2500 ساعت و هم بستگي ثابت‌هاي سرعت آزاد شدن معادلات با خصوصيات خاك بود. نتايج اين پژوهش نشان داد كه آزاد شدن پتاسيم غير تبادلي در ابتدا سريع و سپس كند بود. پتاسيم غير تبادلي آزاد شده در دامنه 89/2-87/0 سانتي مول در كيلوگرم بود. پتاسيم غير تبادلي آزاد شده به روش اسيد سيتريك پس از 2500 ساعت با گنجايش تبادل كاتيوني، پتاسيم غير تبادلي و در صد اجزاي خاك هم بستگي معني‌داري داشت. با توجه به بالا بودن ضرايب تشخيص و كم بودن خطاي استاندارد برآورد، سرعت آزاد شدن پتاسيم غير تبادلي به وسيله معادلات مرتبه اول، انتشار هذلولوي و تابع نمايي تشريح شد. دامنه تغييرهاي ضرايب سرعت در معادلـه مـرتبه اول، انتشار هذلـولوي و تابع نمايي به ترتيـب 4-10×3-4-10×1 ، 3-10×7/10-3-10×0/4 و 1-10×86/4-1-10×75/2 بود. نتايج اين پژوهش نشان داد كه ضرايب سرعت در معادلات مرتبه اول، انتشار هذلولوي و تابع نمايي با تعدادي از خصوصيات شيميايي خاك و در صد اجزاي خاك هم بستگي معني‌داري داشت. نتايج اين تحقيق هم‌چنين نشان داد كه اسيد سيتريك رقيق مي‌تواند در بررسي سرعت آزاد شدن پتاسيم غير تبادلي استفاده شود.