بررسي آثار سرباره كنورتور بر خصوصيات شيميايي خاك‌ها‌ي اسيدي

سرباره كنورتور LD يك فرآورده جنبي صنايع آهن و فولاد است كه به مقدار زياد در اصفهان توليد مي‌شود. سرباره به كاررفته به ترتيب حاوي 8/52 و 2/2 درصد CaO و MgO است. براي تعيين اثر سرباره LD برخصوصيات شيميايي خاك، يك آزمايش انكوباسيون با استفاده از سه خاك اسيدي از گيلان انجام گرفت. نمونه‌هاي خاك از عمق 30-0 سانتي‌متري سطح مزارع برنج و توتون و باغ چاي گرفته شدند. تيمارها شامل 0 ، 5/0 ، 1 ، 2 ، 4 ، 8 و 16 درصد سرباره كنورتور در هر كيلوگرم خاك بود كه به طور كامل با 5/0 كيلوگرم از هر خاك مخلوط شد. رطوبت خاك‌ها‌ در ظرفيت مزرعه‌اي براي مدت دو ماه ثابت نگه‌داشته شد، و در زمان‌هاي 1 ، 10 ، 30 و 60 روز پس از شروع آزمايش از نمونه‌ها، نمونه‌هاي فرعي براي يررسي تغييراتpH ،EC و غلظتFe ، Mn ، P و K قابل استخراج با AB-DTPA گرفته شد. نتايج نشان داد pH خاك با افزايش نسبت سرباره به كاررفته افزايش پيدا كرد. سرباره مقدارP و Mn قابل استخراج با AB-DTPA را متناسب با مقـدار به كار رفته افزايش داد. ولي تأثير سرباره بر مقـدارFe بسته به pH اولـيه خاك متفـاوت بـود، به طـوري كه با افزايش pH خاك به محدوده 5/8-4/7 از غلظت آهن كاسته شد و بعد از آن با افزايش pH خاك مقدار آهن دوباره افزايش يافت. سرباره، پتاسيم قابل استخراج با AB-DTPA را به ويژه در خاك‌ها‌ي شديداً اسيدي كاهش داد. pH خاك در طول زمان كاهش يافت ولي قابل ملاحظه نبود. مقدار آهن قابل جذب غالباً در طول زمان كاهش يافت. اثر زمان انكوباسيون بر فسفر و منگنز متفاوت بود. اثر زمان برEC قابل ملاحظه نبود. در كل، خصوصيات شيميايي خاك‌ها‌ بيشتر تحت تأثير تيمارها بود تا زمان. با توجه به نتايج به دست آمده به نظر مي‌رسد سرباره كنورتور براي اصلاح خاك‌ها‌ي اسيدي مناسب باشد. پيشنهاد مي‌شود كه اثر سرباره كنورتور LD بر خصوصيات شيميايي خاك‌ها‌ي اسيدي طي آزمايش‌هاي مزرعه‌اي بررسي شود.