منشأيابي و ارزيابي خطر تركيبات BTEX در مواجهه شغلي رانندگان اتوبوس هاي سامانه BRT شهر تهران در محدوده طرح ترافيك در نيمه دوم سال 1394

Source Identification and risk assessment of BTEX compounds in occupational exposure of Bus Rapid Transit (BRT) drivers in limited traffic zone of Tehran in 2015-2016

زمينه و هدف: نگراني در مورد كيفيت هواي تنفسي در كابين‌هاي سيستم‌هاي حمل و نقل عمومي در حال افزايش است. در مطالعه حاضر مواجهه شغلي رانندگان اتوبوس با تركيبات BTEX در كابين اتوبوس‌هاي سامانه BRT تهران سنجش شد. روش بررسي: دستورالعمل NIOSH1501 جهت نمونه‌برداري و آناليز مورد استفاده قرار گرفت. نمونه‌ها توسط CS2 استخراج و توسط دستگاه GC-FID آناليز شدند. منابع اصلي انتشار اين آلاينده‌ها مشخص و ريسك سرطان و غير سرطان‌زاي تركيبات هدف با استفاده از دستورالعمل‌هاي USEPA و WHO ارزيابي شد. آناليز آماري داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه 20 انجام شد و براي مقايسه و همبستگي به ترتيب از تست‌هاي Wilcox و Kendal استفاده شد. يافته‌ها: ميانگين غلظت بنزن، تولوئن، اتيل بنزن، - (m+p) زايلن، -o زايلن و BTEX در كابين اتوبوس‌ها به ترتيب 8/75، 24/33، 25/90، 43/71، 33/46 و 136/15 ميكروگرم بر متر‌مكعب اندازه‌گيري شد. خطر سرطان آلاينده بنزن در خطوط 1، 2 و 7 به ترتيب برابر با 5-10×7/07، 5-10×4/68 و 5-10×3/08 ثبت شد. نتيجه‌گيري: متوسط غلظت بنزن بيشتر از مقادير توصيه شده توسط استاندارد ساليانه ايران و همچنين استاندارد اتحاديه اروپا (EU) اندازه‌گيري شد. مقدار متوسط خطر سرطان (LTCR) نسبت به مقادير توصيه شده توسط WHO و USEPA بيشتر بود. خطر غير سرطان-زاي تمامي تركيبات مورد مطالعه نيز كمتر از 1 و در محدوده قابل قبول اعلام شد.

Background and aims: Recently, there is an increasing concern about the quality of breath air in cabins of public transportation system. Present study measured the driver’s occupational exposure of BTEX as the most important and toxic group of VOCs in cabins of Tehran bus rapid transit (BRT) system. Methods: NIOSH 1501 was used for sampling and analyzing. Samples were extracted by CS2 and analyzed by GC-FID. The main sources of target pollutants were determined and the risk carcinogenic and non- carcinogenic of these compounds were evaluated by USEPA and WHO methods. SPSS Ver.20 was used for Statistical processing of data and Wilcox-test and Kendal were used for comparison and correlation, respectively. Results: The mean inner concentration of Benzene, Toluene, Ethylbenzene, (m+p) - Xylene, o- Xylene and BTEX was measured 8.75, 24.33, 25.90, 43.71, 33.46 and 136.15 µg/m3, respectively. The lifetime cancer risk (LTCR) of Benzene in line 1, 2 and 7 was 7.07×10-5, 4.68×10-5 and 3.08×10-5, respectively. Conclusion: Mean concentration of Benzene was more than Iran environmental protection organization and European :::union::: (EU) recommended levels. LTCR of Benzene was more than recommended levels by USEPA and WHO. The Hazard Quotient (HQ) of all under investigation compounds were less than 1. Therefore, non-carcinogenic risk of them was in acceptable range.