تجزيه پايداري ژنوتيپ‌هاي جو در آزمايش‌هاي يك‌نواخت سراسري منطقه سرد

به منظور تعيين پايداري عملكرد و بررسي اثر متقابل ژنوتيپ و محيط تعداد 18 رقم پيشرفته و اميد بخش جو به همراه يك رقم شاهد در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با 4 تكرار و براي مدت 3 سال زراعي (1380-1377) در 10 ايستگاه تحقيقات كشاورزي مورد مطالعه قرار گرفتند. تجزيه واريانس ساده و مركب نشان دهنده تفاوت‌هاي ژنتيكي بين عملكرد ژنوتيپ‌ها بود. نتايج مربوط به تجزيه واريانس مركب، وجود تفاوت‌هاي معني‌داري بين ژنوتيپ‌ها و اثر متقابل ژنوتيپ و محيط را نشان داد. به دليل معني‌دار بودن اثر متقابل، جهت تعيين پايداري ژنوتيپ‌ها از پارامترهاي پايداري، واريانس محيطي (S2i)، ضريب تغييرات محيطي (C.Vi)، ميانگين واريانس اثر متقابل ، واريانس اثر متقابل ( θi )، اكووالانس ( W2i)، واريانس پايداري ( σ2i)، ضريب رگرسيون خطي (bi , βi)، ميانگين مربعات انحراف از خط رگرسيون (S2di ) و واريانس درون مكاني (MSy /l) استفاده شد. در مجموع با در نظر گرفتن تمام روش‌هاي تجزيه پايداري رقم شماره 18 به عنوان پايدارترين رقم شناخته شد و ارقام شماره 17 و 11 در مرتبه بعدي قرار گرفتند و ارقام شماره 13، 7 و 6 نيز به ترتيپ داراي نوسان عملكرد بيشتري بودند. رقم شماره 5 به دليل عملكرد بالايي كه داشت سازگارترين رقم با محيط‌هاي مساعد شناخته شد و براي كشت در اين مناطق مناسب بود. رقم شماره 9 نيز با عملكرد نسبتاً خوب و واريانس عملكرد پايين در مقابل تغييرات محيطي(58/1) و ضريب رگرسيون متوسط براي مناطق نامساعد پيشنهاد ‌شد.