طراحي مدل اهداي عضو بر اساس متغيرهاي اخلاق اجتماعي، نوع دوستي و دين باوري

Designing an Organ Donation Model Based on Variables of Social Ethics, Altruism, and Religiousness

سابقه و هدف: از مهمترين عوامل تأثيرگذار بر رفتار انسان ها، اخلاق اجتماعي، نوع دوستي و همچنين باورهاي مذهبي است كه مي توانند نقش اساسي در ارتقاي فرهنگ سازي اهداي عضو داشته باشند. هدف از اين مطالعه بررسي نقش اخلاق اجتماعي و نوع دوستي در تبيين نگرش به اهداي عضو با ميانجي گري دين باوري مي باشد. مواد و روش ها: روش پژوهش حاضر، توصيفي از نوع همبستگي مبتني بر مدل ساختاريابي مي باشد. جامعه ي آماري اين پژوهش، شامل 323 نفراز دانشجويان علوم پزشكي دانشگاه هاي آزاد و دولتي شهرستان هاي مراغه و بناب در سال 1394 بودند كه به روش نمونه گيري خوشه اي چند مرحله اي انتخاب شدند. براي جمع آوري اطلاعات از پرسشنامه و Carlo محقق ساخته نگرش دانشجويان نسبت به اخلاق اجتماعي، پرسشنامه نوع دوستي و همكاران و همچنين از مقياس دينباوري Tihana همكاران، مقياس نگرش به اهداي عضو استفاده گرديد. ارزيابي الگوي پيشنهادي از طريق الگويابي معادلات ساختاري Nilson صورت گرفت. جهت آزمون مسيرهاي ميانجي گري AMOS و با كمك نرم افزار 22 (Sem) در الگوي پيشنهادي، از روش بوت استراپ استفاده شد. يافته ها: اثر مستقيم متغيرهاي اخلاق اجتماعي​ (0/55)، نوع دوستي​ (0/37)، و دين باوري​ (0/02)، بر نگرش دانشجويان نسبت به اهداي عضو معنادار است (0/01>P)​. همچنين متغييرهاي اخلاقي اجتماعي (0/016) و نوع دوستي (0/03) با ميانجي گري دين باروري معنادار ئمي باشند. در مجموع، 78 درصد از واريانس متغيير نگرش به اهداي غضو در دانشجويان از طريق متغييرهاي پيش بين تبيين مي شود. استنتاج: نتايج حاصل از اين تحقيق نشان داد كه متغيرهاي اخلاق اجتماعي، نوع دوستي و دين باوري بر نگرش دانشجويان به اهداي عضو نقش دارند؛ بنابراين به نظر مي رسد با افزايش ميزان اخلاق اجتماعي، نوع دوستي و دين باوري، نگرش دانشجويان به اهداي عضو بيشتر شود.

Background and purpose: Social ethics, altruism, and religious beliefs are the most effective factors in human behavior and can play a fundamental role in promoting the culture of organ donation. The purpose of this study was to evaluate the role of social ethics and altruism in attitudes towards organ donation with mediation of religiousness. Materials and methods: This descriptive, correlational study was based on the structural model, which was performed on 323 medical students of Azad and state universities in Maraghe and Bonab in 2015. The participants were chosen through multi-stage cluster sampling. Data was collected using a researcher-made questionnaire on students’ attitudes toward social ethics, Carlo et al. altruism scale, Tihana et al. organ donation attitude questionnaire, and religious beliefs’ scale of Nielsen. The suggested model was assessed by performing structural equation modeling using AMOS, version 22. Bootstrapping was used to test mediation path in the suggested model. Results: The direct effect of social ethics (0.55), altruism (0.37), religion beliefs (0.02) on students’ attitudes towards organ donation was significant (P<0.01). The indirect effect of social ethics (0.016) and altruism (0.03) with mediation of religiousness was significant, as well. On the whole, 78% of the variance in attitudes towards organ donation in students was determined by the proposed variables of this model. Conclusion: Variables of social ethics, altruism, and religious beliefs affect students’ attitudes towards organ donation. Thus, it seems that promotion of social ethics, altruism, and religious beliefs leads to the increased tendency of students towards organ donation.