بررسي اثربخشي فعاليت بدني و ورزش بر كيفيت خواب زنان يائسه

Effects of physical activity and exercise on sleep quality in postmenopausal women

مقدمه: در دوران يائسگي كيفيت خواب زنان سير نزولي پيدا مي‌كند. بنابراين لازم است به‌منظور بهبود كيفيت خواب، اقداماتي انجام شود. مطالعه حاضر با هدف بررسي اثر فعاليت بدني و ورزش بر كيفيت خواب زنان يائسه انجام شد. روش‌كار: اين مطالعه توصيفي- تحليلي در سال 1395 بر روي80 نفر از زنان يائسه فعال و غيرفعال شهر شيراز انجام شد. ملاك فعال بودن افراد، داشتن حداقل سه جلسه يك ‌ساعته فعاليت بدني در هفته بود. به‌منظور جمع‌آوري اطلاعات از پرسشنامه كيفيت خواب پيتزبورگ (PSQI) و پرسش‌نامه ويژگي‌هاي فردي استفاده شد. تجزيه و تحليل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار آماري SPSS (نسخه 18) و آزمون يو من ويتني انجام شد. ميزان p كمتر از 0/05 معني‌دار در نظر گرفته شد. يافته‌ها: زنان يائسه فعال نسبت به زنان يائسه غيرفعال در مقياس‌هاي كيفيت ذهني خواب (0/001=p)، تأخير در به خواب رفتن (0/001=p)، كارايي و مؤثر بودن خواب (0/005=p)، اختلالات خواب (0/004=p)، ميزان داروي خواب‌آور مصرفي (0/03=p) و كيفيت كلي خواب (0/001=p) در وضعيت مطلوب‌تري قرار داشتند. ولي در مقياس‌هاي طول مدت به خواب رفتن (0/42=p) و اختلال عملكرد صبحگاهي (0/44=p) تفاوت معني‌داري مشاهده نشد. نتيجه‌گيري: زنان يائسه با انجام منظم فعاليت ورزشي مي‌توانند كيفيت خواب خود كه يكي از نيازهاي اساسي هر انسان است را بهبود بخشند.

Introduction: Sleep quality will decline in postmenopausal women. So it is necessary to take steps to improve sleep quality. This study was performed with aim to investigate the effects of physical activity and exercise on sleep quality in postmenopausal women. Methods: This descriptive-analytic study was performed on 80 active and inactive postmenopausal women in Shiraz in 2016. The activeness criteria was having at least three one-hour sessions of physical activity per week. Data was collected by demographic characteristics questionnaire and standard questionnaire of Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI). Data was analyzed by SPSS software (version 18) and Mann-Whitney U test. PResults: The active postmenopausal women compared to inactive postmenopausal women were in better position in terms of sleep mental quality (p=0.001), delay in falling asleep (p=0.001), the efficiency and effectiveness of sleep (p=0.005), sleep disorders (p=0.004), the hypnotic drug consumption (p=0.03), the overall quality of sleep (p=0.001). But, no significant difference was observed in the scale of the duration of falling asleep (p=0.42) and morning dysfunction (p=0.44). Conclusion: Postmenopausal women with regular physical activity can improve their sleep quality which is one of the basic needs of every human.