ضعف‌هاي برنامه‌هاي گفت‌ و گو محور ديني سيماي جمهوري اسلامي ايران بر مبناي خوانش مخاطبان جوان

Weaknesses of IRIB Religious Talk Shows Based on Young Audiences’ Reading

در ميان انواع برنامه‌هاي ديني توليدشده در گروه معارف سيماي جمهوري اسلامي ايران، برنامه‌هاي گفت‌وگومحور ديني با بيشترين فراواني از جمله برنامه‌هاي شاخص رسانة ملي محسوب مي‌شوند. با اين‌حال، نتايج نظرسنجي‌هاي اخير چه داخل سازمان صداوسيما و چه در مؤسسه‌هاي پژوهشي فعال در خارج از صداوسيما نشان مي‌دهد اين برنامه‌ها منتخب بخش وسيعي از مخاطبان گروه سني جوانان نيستند. براين‌اساس، در پژوهش حاضر با انتخاب روش تحقيق كيفي از ميان دانشجويان سنين 18 تا 28 سال كه بينندة اين برنامه‌ها بوده‌اند، به روش نمونه‌گيري هدفمند و گلولة برفي 35 نفر انتخاب شد و از طريق مصاحبه‌هاي عميق بررسي آسيب‌شناسانة برنامه‌هاي گفت‌وگومحور ديني از نگاه آن‌ها صورت گرفت. طبق نتايج اين پژوهش، برنامه‌هاي گفت‌وگومحور ديني سيما با ضعف‌هاي جدي مانند نبود مؤلفة جذابيت، اصرار بر ارائة محتوا در قالبي يكنواخت و كليشه‌اي، عدم انتخاب موضوعات كاربردي براي جوانان و ناديده‌گرفتن انتظارات و علايق نسل جوان در فرايند تهيه و توليد مواجه‌اند. بديهي است آگاهي از كاستي‌هاي موجود و سعي بر رفع موانع جذب مخاطبان جوان، به آشنايي بيشتر جوانان با معارف عميق ديني و درنهايت به‌كارگيري آموزه‌هاي دين در بطن زندگي فردي و اجتماعي آن‌ها منجر مي‌شود.

Although a huge number of programs, especially religious talk shows are produced with aim of actualizing the Islamic lifestyle criteria in people's lives by IRIB, questionnaires worrying records about the youth lack of tendency in watching religious talk shows. Accordingly, this study was conducted to discover the elements leading to the young generation’s unwillingness in choosing religious talk shows as their favorite choice. In order to achieve useful findings, the qualitative method of researching was chosen. Then, in order for gathering practical information, the researchers decided on in-depth interviews with young audiences in order to scrutinize the weak points of religious talk shows. Through the interviewees’ viewpoints of the probable defects of these programs, were clarified and some of their major shortcomings were listed; such as lack of creativity, invention and attraction in all parts of the programs, providing the programs in a monotonous way during several years, and ignoring the youth generation demands and motifs in the production procedure. Concentrating on the results of this research and trying to apply the suggestions, will bring about interest in young audiences to oppose the Islamic theology, and to use them in different aspects of social and individual lives.