روايتي زنانه از جنگ: تحليل گفتمان كتاب دا

Discourse Analysis of Imposed War Memories; case study of Da Memory

خاطرات مربوط به جنگ تحميلي، با قلم و سخن راويان مرد گره خورده است. زنان بيش تر به مثابه ي ابژه اي منتسب به مرد جنگ، هم چون همسر و مادر شهيد، در اين روايات نقش داشته اند. در اين ميان كتاب دا اثري متفاوت است. در اين مقاله سعي شده است تا با كمك روش و نظريه ي تحليل گفتمان انتقادي به بررسي دا بپردازيم. با توجه به نظريه و روش فركلاف، يكي از مهم ترين اين نظريه پردازان، به تحليل و بررسي كتاب دا و رابطه ي آن با گفتمان مسلط جامعه پرداخته مي شود. فركلاف به سه بُعد متن، پركتيس گفتماني و پركتيس اجتماعي توجه دارد. به نظر مي رسد كتاب دا قصد دارد تا بر خلاف گفتمان سنتي، نقش هاي ديگر زنان را در جنگ مورد تاكيد قرار دهد. به علاوه، اين كتاب سعي در برساخت زباني زنانه نيز دارد كه در آثار متناظر آن يافت نمي شود. كتاب خاطرات دا قصد دارد تا پا از حوزه ي گفتمان سنتي فراتر نهد و به نظر مي رسد در اين راه موفق شده است. دا با كرداري مردانه و گفتاري زنانه از متون ميان گفتمانيِ خويش فراتر رفته و به خلق متني نو دست مي زند.

Memories of the imposed Iraq war against Iran were linked to men’s narratees. More women played a role as an object linked to solider, such as martyr’s mother and wife. Da is a different book. In this article, we try to study Da and its relation to the dominant social discourse, with using Fairclough theory and method. He mentioned three-dimensional framework for studying discourse: analysis of language texts, analysis of discourse practice and analysis of socio-cultural practice. We will show Da, unlike the traditional discourse, emphasis on the other roles of women in the imposed war. In addition, Da tries to make a female verbal construction that it is not found in similar women books. Da goes beyond the traditional discourse of women’s role in war, and seems to have succeeded in this way. With a male act and female speech, Da creates a new text and a new discourse.