كليدواژه :
زاويه ديد , گفتمان , قدرت , ميشل فوكو , سراسربيني
چكيده فارسي :
عموماً اينگونه تصوّر مي شود كه صادق هدايت روشنفكري بوده كه در دوره خود با سيستم استبدادي حكومت پهلوي در تعارض بوده است. مطابق بيشتر زندگينامه هايي كه درباره او نوشته شده است، اين گونه به نظر مي رسد كه او، علي رغم اين كه به يك خانواده اشرافي تعلّق داشت، به دليل تعّلق خاطرش به آزادي انسان با سيستم پهلوي دشمن بوده است. مقاله حاضر تلاش كرده تا خلاف اين نظر عموماً پذيرفته شده را اثبات كند. اين مقاله با تحليل بوف كور از منظر تئوري قدرت ميشل فوكو، به ويژه نظريه "سراسربيني" يا panopticism، به اين نتيجه مي رسد كه هدايت، از اين نظر كه از گفتمان غالب دوره خود تاثير پذيرفته است و مهمترين گفتمان دوره ناسيوناليسم بوده است، ناخودآگاه به سيستم پهلوي خدمت كرده است. براي اين منظور ابتدا به تعريف و ريشه يابي نظريه قدرت در آثار مختلف فوكو پرداخته و سپس نظريات پيروان فوكو كه اين نظريه را در رمان هاي مختلف اروپايي بررسي كرده اند بيان مي كند و در بخش دوم مولفه هاي اين نظريه را در بوف كور هدايت بررسي كرده و در پايان به نتيجه مذكور مي رسد.
چكيده لاتين :
It is generally acknowledged that Sadegh Hedayat was an intellectual who dedicated his life to fighting against the dictatorship of Pahlavi. According to many biographies written about him, he, belonging to a royal family though, because of his love to the freedom of human being was against Pahlavi dynasty. This article tries to introduce an idea thoroughly opposite to that generally-accepted one. After analyzing his Blind Owl from the view-point of Michael Foucault’ theory of power, especially “panopticism”, the article comes to the conclusion at the end that Hedayat, because of being influenced by the dominant discourses of the era, of which the most widespread one was nationalism, has worked at the service of the dictatorship of Pahlavi. In order to reach to this goal, the research in hand, first of all, defines the theory of power in Faocoult's works and then follows this theory in the works of the followers of Faucoult, those who have tried to practice this theory in Eropean novels. in the second part, the article investigates the principles of this theory in Hedayat's the Blind Owl.
