ادراك و تجربۀ زيستۀ زائران پيادۀ ايراني در عراق (مورد مطالعه: پياده‌روي اربعين آذر 1393- عراق)

The Perception and the Lived Experience of Iranian Pilgrims Walking in Iraq (Case Study: Arba’een Walking of Azar 1393/Nov. 2014-Iraq)

از ديرباز و هم‌زمان با رشد گردشگري در دهه‌هاي اخير، زيارت و سفرهاي زيارتي داخلي و خارجي در ايران يكي از فعاليت‌هاي مذهبي بوده و استقبال زيادي از آن شده است. زيارت پيادة اربعين يكي از اشكال نوظهور سفر زيارتي است كه پيش از اين ايرانيان توجه زيادي به آن نداشته‌اند؛ به همين دليل پژوهش‌هاي تجربي، به‌ويژه از منظر جامعه‌شناختي در اين زمينه انجام نشده يا هنوز منتشر نشده است. مقالة حاضر با اتكا به رويكرد كيفي و با تحليل مصاحبه‌هايي كه با 36 زائر پيادة زن و مرد ايراني در مسير نجف به كربلا انجام شده، درصدد واكاوي ادراك و تفسير اين زائران از تجربة زيستة خود از اين سفر است. پس از تحليل داده‌هاي كيفي، سه مضمون اصلي شناسايي شد: تجربة تعليق امر مادي؛ رنج مقدس؛ به مثابة مولد معنا؛ برانگيزانندگي عاطفي مناسك جمعي زيارت. اين مقولات اصلي شامل شش مقولة فرعي بودند، از جمله: تعليق عقلانيت ابزاري، به‌تعليق درآمدن نظم سلسله‌مراتبي قشربندي اجتماعي، ادراك امر قدسي و غيبي، چشمداشت پاداش، احساس تعلق هويتي به اجتماع مذهبي با بازسازي تجربة تاريخي رنج‌آلود و اعلان عملي باور به عقيدة مذهبي با بازسازي تجربة تاريخي رنج‌آلود. مقولة فرعي «تعليق عقلانيت ابزاري» نيز خود شامل دو جزء بود: اختيار وانهاده و بازتفسير امنيت. در انتها دربارة اين يافته‌ها بحث، و دلالت‌هاي عملي مرتبط ارائه مي‌شود.

From far away and along with tourism growth in recent decades, domestic and international pilgrimage travels in Iran has been one of the favorite religious activities. Arba’een walking pilgrimage is a recently appeared form of religious travel which was not known to this extent by Iranians. So, empirical research has not been conducted on the subject or at least not published yet. Adopting qualitative approach, 36 male and female pilgrims in the path from Najaf to Karbala were interviewed to explore their perception and lived experience of this travel. By analyzing the qualitative data, three main theme were identified: (1) The experience of materiality suspension, (2) The sacred suffering as meaning-maker, (3) The emotional stimulation of the communal pilgrimage ritual. These main themes includes six sub-themes: suspending instrumental rationality, suspending social classification, perception of the sacred supernatural power, expectation for reward, the sense of belonging to the religious community by simulating a suffering historical experience, and declaring belief and commitment in religion practically through simulating a suffering historical experience. The subtheme of suspending instrumental rationality itself includes two items: devolved liberty and reinterpretation of security.