مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - همگامي ادبيات و نقاشي قاجار

چكيده فارسي :

معرفي كتاب كتاب همگامي ادبيات و نقاشي قاجار به قلم علي‌محمدي اردكاني با تأكيد و توجه بر فاصلۀ تاريخي(1210-1264ق) نوشته شده است. اين دوران -كه تقريباً نيمۀ نخست قاجار را شامل مي‌شود- با حكومت آقا محمدخان(1210-1212ق)، فتحعلي‌شاه(1212-1250ق) و محمدشاه(1250-1264ق) مصادف بوده است. وضعيت فرهنگي و هنري اين دوران نيز از يك طرف در ادامۀ جريان فرهنگي زنديه قرار دارد و از سويي ديگر مقدمه‌اي براي شكل‌گيري فرهنگ و هنر دوران ناصري و پس از آن محسوب مي‌شود. همچنين نهضت ادبي بازگشت به‌عنوان شاخص‌ترين ساختار ادبي رايج در نيمۀ نخست قاجار شناخته مي‌شود. اين نكات كمابيش در تحقيقات مربوط به ادبيات و هنر دوران قاجار مطرح بوده است و محققان نظراتي در اين باب ارائه كرده‌اند. مؤلف كتاب مذكور نيز با استناد بدين تحقيقات و توجه ويژه به نقاشي اين دوران مسئلۀ اصلي تحقيق خود را چنين استوار كرده است كه در بحث‌هاي صورت گرفته پيرامون نقاشي نيمه نخست قاجار تاكنون نقش ادبيات مورد توجه قرار نگرفته است. ازاين‌رو اين پژوهش به‌دنبال ادله‌هايي به‌منظور نشان دادن بسط و توسعه نمادهاي ادبيات نهضت بازگشت در نقاشي نيمه نخست قاجار است. مؤلف پيكره انسان را به‌عنوان معياري جهت بررسي تطابق و تعامل اين دو حوزه قرار داده و از اين طريق به مقايسه اجزاء و عناصر چهره و اندام انسان آرماني در ادبيات قاجار با همان اجزاء و عناصر در نقاشي قاجار پرداخته است.