رفتار قرباني زورگويي شدن در بين دختران دبيرستاني: نقش عملكرد خانواده، خشونت خانوادگي و رابطه ولي فرزندي

Association between Family Functioning, Domestic Violence and Parent-Child Relation and the Attitude of being Victims of Bullying among High School Girls

زمينه و هدف: رفتار قرباني زوگويي شدن در مدرسه يكي از مشكلات سازگاري در دوران نوجواني است، و به شكل دريافت آزار و اذيت هاي جسمي، جنسي و روانشناختي يك يا چند دانش آموز ديگر به صورت مكرر در يك دوره زماني است. هدف مطالعه حاضر تعيين رابطه متغيرهاي عملكرد خانواده، رابطه والد فرزندي و خشونت خانوادگي با رفتار قرباني زور گويي شدن دختران در مقطع دبيرستان بود. روش و مواد: روش مطالعه حاضر توصيفي مقطعي بود، جامعه آماري شامل كليه دانش آموزان دختر دبيرستاني منطقه هفت اداره آموزش و پرورش شهر تهران كه در سال تحصيلي 94-1393 مشغول به تحصيل بودند كه با استفاده از روش نمونه گيري تصادفي خوشه اي چند مرحله اي، تعداد 383 دانش آموز دختر دبيرستاني انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه زورگويي / قرباني Olwcuis، رابطه والد- فرزندي، عملكرد خانواده و خشونت Straus جمع آوري شد. داده ها وارد نرم افزار 18-SPSS شد، و با روش همبستگي و رگرسيون گام به گام مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته ها: متغير قرباني شدن با عملكرد خانواده ( 0/005= r= 0/58 ، P )، رابطه والد- فرزندي ( 0/006= r= 0/54 ،P ) و خشونت خانوادگي شامل خشونت پدر ( 0/003= r= 0/67 P) و خشونت مادر (r=0/42, p=0/007) رابطه معنادار دارد. در حالي كه پرخاشگري فيزيكي پدر ( 0/001>P)، عاطفه مثبت پدر ( 0/001>P) و حل مشكل (0/001=P) به صورت مستقيم و آزردگي / سردرگمي نقش مادر (0/001>P)، خشم پدر ( 0/001=P) و پرخاشگري فيزيكي مادر ( 0/002=P) به صورت معكوس پيش بيني كننده رفتار قرباني شدن مي باشند. نتيجه گيري: يافته ها نشان دادند كه متغيرهاي خانوادگي به صورت مستقيم و غيرمستقيم بر فرايند قرباني زورگويي شدن اثر دارند. عوامل خانوادگي تأثير بسزايي در شكل گيري الگوهاي رفتاري نوجوانان دارد، آموزش شيوه هاي فرزندپروري و نظارت صحيح والدين بر فرزندان مي تواند از بسياري آسيبهاي اجتماعي در آينده پيشگيري نمايد.

Background and Objectives: Becoming a victim of bullying at school is one of the compatibility problems during adolescence. Bullying could be in form of physical, sexual and psychological harassment from one or more students repeatedly over a period of time. Various factors could influence shaping this behavior or becoming its victim. The objective of this study was to investigate the role of family functioning, domestic violence, and parent-child relationship in being a bullying victim among high school girls. Material and Methods: This cross-sectional descriptive study was conducted in 2015. The sampling framework included all the female high school students from district seven of Tehran. As many as 383 individuals were randomly selected by using the staged- cluster sampling method. Olweus bully/victim questionnaire, straus domestic violence questionnaire, parent-child relationship scale, and family assessment device were used for data collection for the study. IBM SPSS statistics 18 was employed in performing the statistical analysis. Results: Being victim of bullying was meaningfully correlated with family functioning (r=0.58, P=0.005), domestic violence (violence of father: (r=0.67, P=0.003) and violence of mother: (r=0.43, P=0.007) and parent-child relationship (r=-0.54, P=0.006), Physical aggression of fathers (P<0.001), their positive emotion (P<0.001), and problem solving (P=0.001) directly, and mother’s functionality disorder/confusion (P<0.001), father’s anger (P=0.001), and mother’s physical aggression (P=0.002) reversely predicted being victim. Conclusion: The study showed that the family directly and indirectly affects becoming a victim of bullying. Parent-child relationship forms adolescent behavior patterns. Therefore, training parents in appropriate child raising methods could play an important role in preventing much social harm in the future.