ارزيابي عوامل خطر و ميزان شيوع اختلالات اسكلتي-‌ عضلاني با استفاده از روش‬هاي QEC و Body Map واحدهاي عملياتي يكي از پالايشگاه‬هاي گاز ايران با تفكر دوباره بر عمل آن

Assessment of Risk Factors and the Prevalence of Musculoskeletal Disorders by QEC and Body Map Operational Units of the Gas Refinery in Iran and Its Meta-Reflection

زمينه و هدف: اين مطالعه با هدف بررسي و تحليل ارزيابي عوامل خطر و ميزان شيوع WMSDs با استفاده از روشهاي QEC و Body Map در واحدهاي عملياتي يكي از پالايشگاههاي گاز با تفكر دوباره بر عمل آن بر اساس سوال پژوهشي مربوطه انجام گرفت. روش كار: اين مطالعه توصيفي-­ تحليلي بر روي 254 نفر از كاركنان عملياتي انجام گرفت. اين پژوهش در چهار مرحله انجام شد، كه در مرحله اول 72 ايستگاه كاري واحدهاي عملياتي از طريق روش QEC مورد ارزيابي پوسچر قرار گرفته و در مرحله دوم براي پرسنل مربوطه ميزان شيوع WMSDs با استفاده از روش Body Map مورد ارزيابي قرار گرفت. پس از مصاحبه با مسئولين مربوطه، در نهايت با استفاده از رويكرد تفكر دوباره بر عمل، اثربخشي چنين مطالعاتي مورد تحليل قرار گرفت. يافته ها: بر اساس امتيازات نهايي روش QEC، ميانگين امتيازات مربوط به 72 ايستگاه كاري برابر 8/53 درصد بود. بر اساس نتايج حاصل از Body Map در واحدهاي مختلف، از بين كل اندام ها بيشترين ميزان WMSDs مربوط به نواحي كمر (47%) و زانو (46%) بود. نتايج مصاحبه­ها نشان دهنده عدم سياستگزاري، عدم وجود برنامه و برنامه­ريزي مناسب براي چنين طرحهايي بود. نتايج Meta-Reflection نشاندهنده اين بود كه ارزيابي­هاي صورت گرفته بدليل انجام ناقص چرخه­هاي يادگيري، صرفاً جوابگوي بررسي وضعيت WMSDs و شرايط ارگونومي ايستگاههاي كاري و ارائه راهكارهاي اصلاحي توسط متخصصين بيرون از سازمان مي­باشد. بر اساس آن، اين كار باعث نقصان فرايند اين گونه كارهاي مطالعاتي شده و منجر به تاثير كم آن در بهبود شرايط سلامتي، ايمني و ارگونومي در سازمان مربوطه شده است. نتيجه گيري: امتيازات روشهاي QEC و Body Map مورد استفاده تائيدكننده يكديگر بوده، به نحوي كه وجود شرايط كاري نامناسب و غيرارگونوميك سبب ايجاد پوسچر­هاي نامطلوب و در نتيجه بروز اختلالات شده است. همچنين اين نوع مطالعات ارزيابي­ها با عدم تكامل سطوح يادگيري سازماني مواجه مي­باشند كه بايد بيشتر از گذشته روند چنين پژوهشهايي را با پژوهش تعاملي و نگرش سيستمي ارگونومي در محيط­هاي كاري اصلاح و ارتقا داد.

Background & objectives: This study aims to evaluate the risk factors and the prevalence of WMSDs disorders using QEC and Body Map techniques in operational units took a gas refineries and its Meta-Reflection. Methods: This case study assessed 254 operators in three distinct phases. First, 72 workstation posture was evaluated by using of QEC. Secondly was intended for employees of WMSDs were assessed using by Body Map. After conducting interview with relevant directors, the effectiveness of such studies has been analyzed through Meta-Reflection. Results: Based on results came from QEC survey, the operators’ average scores was 53/8%. Moreover, results of Body Map assessment showed that the highest organs of WMSDs were back and knee extrusions (47% and 46% respectively). Also, lack of ergonomics policy and plan within refinery has demonstrated by interviews. Meta-Reflection, on the other hand, showed that because of incomplete learning cycles in the above mentioned surveys which only provide WMSDs’ status, workstations’ ergonomics condition, and introduce expert based solutions. Thus, such surveys not only have incomplete study plan, but also have less impact on improving overall health, safety and ergonomics within this organization. Conclusion: This research proves that non-ergonomic conditions result in awkward postures and subsequent physical disorders. Overall, this study has showed a gap from this kind of the work in the learning cycles at organizational levels, a trend should be considered to interactive research work on the workplaces with improved and promoted system ergonomics attitude.