توان تبيين كنندگي سازه هاي تئوري فرانظري از فعاليت فيزيكي بيماران مبتلا به ديابت شهرستان خرم آباد

Predictive Power of the Trans Theoretical Model for Physical Activity in Patients with Diabetic Patients

زمينه و هدف: شيوه زندگي كم تحرك و راكد به عنوان يكي از مهمترين فاكتورهاي قابل تعديل بيماري ديابت شناخته ميشود، در حالي كه سطح فعاليت بدني بيماران ديابتي مطلوب نيست. اين مطالعه با هدف تعيين توان تبيين كنندگي تئوري فرانظري فعاليت فيزيكي در بيماران مبتلا به ديابت انجام شد. روش كار: اين مطالعه از نوع مقطعي ميباشد كه جامعه آماري آن شامل بيماران ديابت نوع 2 در شهرستان خرم آباد بودند و به روش نمونه گيري آسان تعداد 393 نفر از آنان انتخاب و وارد مطالعه گرديدند. داده ها از طريق پرسشنامه 5 قسمتي جمع آوري و با استفاده از نرم افزار آماري SPSS-18 و آزمونهاي ضريب همبستگي پيرسون، آزمون كاي‌دو، تي مستقل و آزمون آناليز واريانس و رگرسيون خطي چندگانه تجزيه و تحليل گرديد. يافته ها: در اين مطالعه اكثريت شركت كنندگان (9/48%، 192 نفر) در مرحله پيش تفكر و تنها 15درصد افراد در مرحله نگهداري و 6/6 درصد در مرحله عمل بودند. تفاوت معني داري از نظر مراحل تغيير رفتار در بين افراد با سطوح تحصيلاتي مختلف ديده شد. ميانگين ورزش در روز در گروه نگهداري بطور معني داري بيشتر از بقيه گروه ها بود و ارتباط معنيدار معكوسي بين ميانگين ورزش در روز با منافع درك شده و ارتباط مستقيم معني داري با فرايندهاي تغيير، خودكارآمدي و تعادل تصميم گيري وجود داشت. آزمون رگرسيون چندگانه خطي نشان داد كه 8/33 درصد واريانس ميانگين مدت ورزش در روز با سازه هاي مورد مطالعه قابل تبيين و پيشگويي ميباشد. نتيجه گيري: تئوري مراحل تغيير رفتار توان پيشگويي كنندگي مناسبي از سطح فعاليت بدني در بيماران ديابتي داشت. توجه به سازه هاي اين تئوري در ارتقاء فعاليت بدني و ارائه آموزش هاي مربوط در انجمن هاي بيماران ديابتي و مراكز درماني توصيه مي شود.

Background & Objectives: Sedentary lifestyle is one of the most important modifiable factors associated with diabetes when the level of physical activity of the diabetics is poor. This study aimed to determine the predictive power of Trans Theoretical Model (TTM) for physical activity (PA) behavior in diabetic patients. Methods: In a cross sectional study 393 patients with type 2 diabetes in Khorramabad city were selected by convenience sampling method in 2013. Data were collected through a questionnaire consisted of 5 sections and analyzed by Pearson correlation coefficient, chi-square, t-test, ANOVA and multiple linear regression tests using SPSS-18 software. Results: In this study the majority of the participants (48.9%, 192 patients) were in pre contemplation stage and only 15% and 6.6% were in the action and maintenance stages, respectively. A significant difference was seen in stages of behavior change among educational levels. Mean daily PA in maintenance group was significantly higher than the other groups. A negative significant relationship was found between the average daily PA and perceived benefits and positive significant correlations were found between the average daily PA and processes of change, self-efficacy and decision balance. Multiple regressions showed that 33.8% of daily PA variance can be explained and predicted by TTM constructs. Conclusion: Stages of change theory had appropriate predictive power for PA levels in diabetic patients. Paying attention to roles of this theory structures on promoting PA as well as the providing related educations in diabetes associations and health centers are recommended.