بررسي تأثير آموزش همتا بر خودكارآمدي ديابتي بيماران ديابتي نوع 2: يك مطالعه كارآزمايي باليني

توجه به ابعاد روانشناختي بيماران ديابتي، به‌ويژه خودكارآمدي آنها مهم بوده و مي‌تواند در روند درمان اين بيماران بسيار مفيد باشد. آموزش به اين بيماران ضروري بوده و آموزش همتا در تسهيل نمودن و ايجاد محيطي براي يادگيري تأثير بسيار دارد. اين مطالعه با هدف تاثير آموزش همتا بر خودكارآمدي بيماران ديابتي انجام شد. مواد و روش‌ها: در اين كارآزمايي باليني، 70 بيمار ديابتي نوع 2 كه داراي ويژگي‌هاي شركت در پژوهش بودند، در بيمارستان فيروزگر با نمونه‌گيري آسان وارد مطالعه شده و سپس تخصيص بيماران به دو گروه به‌روش تخصيص تصادفي بلوكي انجام شد. بيماران گروه مداخله توسط همتاياني كه آموزش ديده بودند، طي دو جلسه تحت آموزش قرار گرفته، اما بيماران گروه كنترل فقط آموزش روتين بخش را دريافت نمودند. ابزار گردآوري داده‌ها، پرسشنامه اطلاعات دموگرافيك و پرسشنامه خودكارآمدي در مديريت ديابت بود. خودكارآمدي بيماران قبل از آموزش و 2 ماه بعد از آموزش سنجيده شد. اطلاعات جمع‌آوري شده با كمك نرم‌افزار SPSS مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. نتايج: ميانگين خودكارآمدي ديابتي در هر دو گروه در روز بستري اختلاف آماري معناداري نداشتند (2/0=P). اما ميانگين خودكارآمدي ديابتي بيماران گروه مداخله در مقايسه با گروه كنترل در دو ماه بعد از آموزش تفاوت معني‌داري داشت (001/0P<). نتيجه‌گيري: با‌توجه به يافته‌هاي اين پژوهش به‌نظر مي‌رسد، آموزش همتا براي بيماران ديابتي روشي مؤثر در جهت افزايش خودكارآمدي ديابتي بيماران مي‌باشد. لذا توصيه مي‌شود جهت آموزش بيماران، از اين رويكرد آموزشي در بخش‌هاي بستري استفاده شود.

Pay attention to the psychological aspects of diabetic patints, especially self-efficacy, important and can be very usefull in the process of treatment of them. Peer education has many effects in facilitating and creating an environment atmosfere. This study was conducted to evaluate the effect of peer education on diabetes self-efficacy. Methods: In this randomized control trial study, 70 diabetic patients who were in Firoozgar hospital in Tehran were recruited using the convenience sampling method. The patients were assigned randomly into two control and intervention groups. Patients in the intervention group were trained by peers during the two sessions, but the patients in the control group received only routine education. Data were collected by demographic questionnaire and diabetes management self-efficacy scale. Patients self efficacy were measured before the education and 2 months after the intervention. Descriptive and inferential statistics were used to analyze data by SPSS. Results: Mean diabetic self efficacy in both groups had no statistically significant difference in days of hospitalization (P: 0.2). Also differences in mean diabetic self efficacy between the groups two months after the intervention were statistically significant (P<0.001). Conclusion: Peer education to patients who are hospitalized, can increase diabetic self efficacy. Therefore, it is recommended that, this educational approach used in ward.