مقايسه اثر ويتامينD فعال و متفورمين در عواقب كلينيكي و متابوليك بيماران مبتلا به سندروم تخمدان پلي كيستيك

Comparison of Calcitriol and Metformin Effects on Clinical and Metabolic Consequences of Polycystic Ovary Syndrome

مقدمه: بيماري تخمدان پلي كيستيك حدود 10 درصد زنان را تحت تأثير قرار مي دهد. كمبود ويتامين D در كل جوامع شايع است. با توجه به نقش ويتامين D در افزايش ترشح انسولين و كاهش مقاومت به انسولين و اثرات هيپرانسولينمي بر افزايش آندروژن ها، مطالعه حاضر با هدف تعيين اثرات ويتامين D در بيماران مبتلا به PCOS انجام شد. روش‌كار: اين مطالعه كارآزمايي باليني در سال 1389 در بيمارستان قائم (عج) بر روي 51 زن كه معيارهاي تشخيصي PCOS را داشتند انجام شد. افراد به صورت تصادفي به سه گروه تقسيم شده و تحت درمان با كلسيتريول (0/5 ميكروگرم در روز)، متفورمين (1000 ميلي گرم روزانه) و پلاسبو قرار گرفتند. پس از سه ماه بيماران از لحاظ بهبود تخمك گذاري و متابوليك مورد بررسي قرار گرفتند. يافته‌ها: از 51 بيمار مورد مطالعه، 3 بيمار مطالعه را ادامه ندادند. تنها 11 نفر از بيماران (22/9%) داراي سطح 25 هيدروكسي ويتامين D كافي بودند. متفورمين سبب بهبود معني داري در وزن (0/027=p)، سطح انسولين (0/043=p)، شاخص توده بدني (0/019=p) و مقاومت به انسولين (0/048=p) شد. كلسيتريول سبب بهبود قابل توجهي در فشار خون سيستولي (0/029=p) و هورمون پاراتورمون (0/009=p) شد. درمان با كلسيتريول به ميزان قابل توجهي سبب بهبود اوولاسيون در بيماران شد و 7 نفر از بيماراني كه قبل از درمان، تخمك گذاري نداشتند بعد از سه ماه درمان، شواهد تخمك گذاري را پيدا كردند. گر چه اين تغيير در دو گروه ديگر نيز مشاهده شد ولي تفاوت درماني با كلسيتريول در بهبود اوولاسيون با دو روش ديگر كاملاً معني دار بود (0/02=p). نتيجه‌گيري: به نظر مي رسد درمان با ويتامين D در بيماران مبتلا به سندروم تخمدان پلي كيستيك در مقايسه با متفورمين در ايجاد تخمك گذاري ارجح مي باشد.

Introduction: Prevalence of polycystic ovarian syndrome (PCOS) in reproductive age women is about 10 %. There is a lot of morbidity due to this syndrome. Vitamin D deficiency is a common problem in the world and especially in Iran. Because of probable role of activated vitamin D on induction of insulin secretion and reduction in insulin resistance and the effect of hyperinsulinemia on elevation of free androgens; we designed to evaluate the effect of active form of vitamin D on control of PCOS clinical and metabolic complications. Methods: This clinical trial study was carried out in Ghaem hospital. 51 untreated PCOS patients randomly were divided into three groups. Treatment with calcitriol (0.5mg), metformin (1000 mg) and placebo were started for each group for three month. After three month assessment for improvement in clinical (improvement of ovulation) and metabolic status (fasting blood glucose, glucose tolerance test, insulin resistance and androgen levels) were performed. Results: Only 22.9% of patients had sufficient vitamin D levels (>30 ng/ml).Treatment with metformin significantly decreased weight (p=0.027), insulin level (p=0.043), insulin resistance (p=0.048) and BMI (p=0.019). Systolic blood pressure and PTH significantly decreased after calcitriol therapy (p=0.029, 0.009 respectively). An improvement in ovulation was detected after calcitriol treatment and 7 patients without ovulation demonstrated ovulation features after treatment with calcitriol. Resumption of ovulation was observed in treatment with metformin and placebo but this changes were significantly more evident in calcitriol group (p=0.02). Conclusion: It seems that treatment with calcitriol may be effective in management of PCOS and it may be better in ovulation induction than metformin therapy.