انجمن تبليغي كليسا و نقش آن در تبليغ آيين پروتستان در شيراز 1920م/1338ق تا 1978م/1398ق

انجمن تبليغي كليسا (C.M.S)، از اولين انجمن هاي تبليغي پروتستان است كه در اواخر قرن هجدهم (قرن سيزدهم قمري) در انگلستان شكل گرفت و در اوايل قرن نوزدهم (قرن سيزدهم قمري)، با اعزام هنري مارتين به شيراز در سال 1811م/1226ق، فعاليت تبليغي خود را آغاز كرد. اگرچه هنري مارتين در اوايل عصر قاجار وارد ايران شد، ولي فعاليت جدي انجمن در شيراز طي دو مرحله در اواخر عصر قاجاري و تمام دوره پهلوي است. در مرحله نخست (1900-1914م/1317-1332ق) به دليل شرايط سياسي، فعاليت جاسوسان آلماني و فضاي ضد انگليسي، پيشرفت چنداني حاصل نشد. در دوره دوم تبليغ كه از سال 1922م/1340ق تا پيروزي انقلاب اسلامي ادامه يافت، مبلغان از سه شيوه مشخص جهت تبليغ آيين پروتستان استفاده كردند. هدف پژوهش پيش رو نيز همين موضوع، يعني بررسي شيوه هاي تبليغي انجمن تبليغي كليسا در تبليغ آيين پروتستان در شيراز است. پژوهش با تكيه بر اسناد موجود در: آرشيو دانشگاه بيرمنگام انگلستان، اسناد مركز اسناد ملي ايران، مطالعات كتابخانه اي و نيز تحقيقات ميداني (مصاحبه) به روش توصيف همراه با تحليل انجام شده است. يافته هاي پژوهش، حاكي است اگرچه انجمن در سه حوزه درمان (تاسيس بيمارستان مرسلين)، خدمات آموزشي (تاسيس دبيرستان مهرآيين) و بناي اماكن مذهبي (كليساي شمعون و كليساي قلات) فعاليت داشت، ولي به دليل ساختار مذهبي شيراز، حاكميت غالب دين اسلام و محدويت ارتباط بين مبلغان ومردم، موفقيت چنداني در تغيير نگرش ديني مردم به دست نياورد.