ارزيابي سطح آگاهي و رفتارهاي زيست محيطي شهروندان (مورد مطالعه: جمعيت شهري يزد)

Evaluation of environmental awareness and behavior of citizens )case study: Yazd urban population

زمينه و هدف: امروزه با افزايش مسائل زيست محيطي از قبيل بحران انرژي، تغيير آب و هوا، اتلاف و تخريب منابع طبيعي و افزايش مواد زائد ناشي از توسعه شهرنشيني، اثر انسان بر محيط از چالشي ترين مسائل مورد توجه مجامع علمي عصر حاضر است. پژوهش حاضر با هدف سنجش سطح آگاهي و رفتارهاي زيست محيطي شهروندان يزد انجام شد.روش بررسي: اين مطالعه مقطعيتحليلي روي 1000 نفر از شهروندان يزد در سال 1397 به شيوه نمونه گيري خوشه اي انجام شد. ابزار جمع آوري اطلاعات پرسشنامه استاندارد سنجش آگاهي، نگرش و رفتار زيست محيطي بود. دامنه نمره براي سه ساختار آگاهي، نگرش و عملكرد به ترتيب 120، 6513 و 8517 بود. داده ها با استفاده از نرم افزار spss,16 با آمار توصيفي و آزمون هاي تحليلي در سطح معني داري 0/05 مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت.يافته ها: صد در صد از پرسشنامه ها تكميل شد. ميانگين نمره آگاهي و نگرش زيست محيطي به ترتيب 3/92 ±8/32 و 8/28 ±36/15 (متوسط) و رفتار زيست محيطي 7/14 ±26/19 (ضعيف ) بود. بين آگاهي و رفتار زيست محيطي زنان و مردان اختلاف آماري معني داري وجود داشت بطوري كه ميزان آگاهي و رفتار زيست محيطي زنان بالاتر بود (p<0/05). بيشترين منبع كسب اطلاعات زيست محيطي راديو و تلويزيون (42 درصد) بود . نتيجه گيري: عليرغم وجود آگاهي و نگرش نسبتا مناسب نسبت به محيط زيست، اكثريت افراد به لحاظ رفتار زيست محيطي، عملكرد ضعيفي داشته اند. بنابراين برخورداري از آگاهي زيست محيطي نمي تواند تضميني براي انجام رفتار زيست محيطي باشد، بلكه در اين ميان نيازمند شرايط و ساختار اجتماعي ترغيب كننده و تسهيل كننده انجام رفتارهاي زيست محيطي وجود دارد.

Background and Objective: Nowadays, with the increasing environmental issues such as energy crisis, climate change, waste generation and destruction of natural resources and the increase of waste materials due to the development of urbanization, human impact on the environment is one of the most challenging issues of the scientific community. The purpose of this study was to measure the level of awareness and environmental behaviors of Yazd citizens. Materials and Methods: This cross-sectional study was carried out on 1000 residents of Yazd in 2018 by cluster sampling. The data collection tool was a standard questionnaire for knowledge, attitude and environmental behavior. The score range for the three knowledge, attitude and practice structures was 0-12, 13-65, and 17-55, respectively. Data were analyzed using descriptive statistics and analytical tests at the significance level of 0.05 using spss16 software. Results: One hundred percent of the questionnaires were completed. Mean score of knowledge and environmental attitude was 8.23 ± 3.92 and 36.15 ± 8.28 (moderate), and of the environmental behavior was 26.19 ± 7.14 (poor). There was a significant statistical difference between knowledge and environmental behavior of women and men. The level of knowledge and environmental behavior of women was higher (p<0.05). The largest source of environmental information was radio and television (42%). Conclusion: Despite the relatively good awareness and attitude towards the environment, the majority of the people had poor performance due to the environmental behavior. Therefore, environmental awareness cannot be a guarantee of environmental behavior. It also needs to encourage persuasive social conditions and structure and facilitating environmental behaviors.