پديد آورندگان :
ندافي، كاظم دانشگاه علوم پزشكي تهران - دانشكده بهداشت - پژوهشكده محيط زيست - مركز تحقيقات آلودگي هوا - گروه مهندسي بهداشت محيط , حسنوند، محمدصادق دانشگاه علوم پزشكي تهران - دانشكده بهداشت - پژوهشكده محيط زيست - مركز تحقيقات آلودگي هوا - گروه مهندسي بهداشت محيط , فريدي، ساسان دانشگاه علوم پزشكي تهران - دانشكده بهداشت - گروه مهندسي بهداشت محيط
كليدواژه :
آلودگي هوا , اثرات بهداشتي , كيفيت هوا ايران , سلامت و محيط زيست
چكيده فارسي :
زمينه و هدف: آلودگي هوا يكي از عوامل مهم تاثيرگذار بر سلامت بوده و بيشترين بار بيماري هاي منتسب به عوامل خطر محيطي را به خود اختصاص داده است. آلودگي هوا پس از استعمال دخانيات، دومين عامل اصلي مرگ هاي ناشي از بيماري هاي غيرواگير محسوب مي شود و با افزايش ريسك ابتلا به بيماري هاي حاد و مزمن و مرگ در ارتباط است. روش بررسي: در اين مقاله مروري در ابتدا براساس مطالعات شاخص انجام شده در دنيا، وضعيت كيفيت هواي آزاد (ambient air pollution) و اثرات آن بر سلامت در ايران و ساير كشورها مورد ارزيابي قرار گرفت؛ و در مرحله بعد وضعيت كيفيت هواي آزاد و اثرات آن بر سلامت در كلانشهر تهران طي سال هاي 1385 تا 1396، براساس نتايج مطالعات صورت گرفته توسط پژوهشكده محيط زيست دانشگاه علوم پزشكي تهران ارائه گرديده است. يافته ها: نتايج اين مطالعات نشان داد كه ميانگين ساليانه غلظت مواجهه با pm2.5 هواي آزاد وزن دهي شده با جمعيت، در ايران برابر µg/m3 48 است كه تقريبا كمي پايين تر از متوسط غلظت جهاني آن ( µg/m3 51) است. يافته ها نشان داد گرچه نتايج مطالعات انجام شده داراي تفاوت هاي نسبتا زيادي در رابطه با تعداد موارد مرگ منتسب به آلودگي هوا است؛ اما به واسطه مواجهه با اين عامل خطر، تعداد زيادي از موارد مرگ در دنيا رخ مي دهد. يافته هاي حاصل از روند تغييرات غلظت آلاينده هاي هوا طي سال هاي 1385 الي 1396 و كمي سازي اثرات آنها بر سلامت در شهر تهران نشان مي دهد كه غلظت ذرات معلق هوا در شهر تهران در سال هاي 1385 تا 1390 روند افزايشي داشته است و حداكثر ميانگين غلظت pm2.5 طي 12 سال مورد بررسي، در سال 1390 معادل µg/m3 38 مشاهده شده است. سپس روند تغييرات غلظت ذرات معلق ريز هوا در فاصله سال هاي 1391 تا 1394 روند كاهشي داشته است و به حدود µg/m3 30 رسيده است؛ اما طي سال هاي 1395 و 1396 ميانگين ساليانه غلظت pm2.5 هواي آزاد نسبت به مقدار مشابه سال 1394 افزايش يافته است. همچنين نتايج اين مطالعه نشان داد كه در شهر تهران بر اساس وضعيت شاخص كيفيت هوا (aqi)، از سال 1390 تا 1396 حتي يك روز شاخص كيفيت هوا در طبقه خوب (500 =aqi) قرار نگرفته است اما تعداد روزهايي كه aqi متوسط (10051 =aqi) بوده است، از سال 1390 تا 1394 افزايش يافته است. همچنين در سال 1396 تنها 20 روز شاخص كيفيت هوا متوسط و 237 روز ناسالم براي گروه هاي حساس ، 107 روز ناسالم و 1 روز خيلي ناسالم بوده است. نتايج اين مطالعه نشان مي دهد در سال 1396 در صورتي كه ميانگين غلظت سالانه pm2.5 در شهر تهران از شرايط موجود (حدود µg/m3 32) به غلظت µg/m3 10 (رهنمود who) مي رسيد، از (6359-3238) 4878 مورد مرگ جلوگيري مي شد. نتيجه گيري: آلودگي هوا سهم بسيار چشمگيري در تعداد موارد مرگ منتسب دارد. همچنين نتايج مطالعات جهاني مي تواند تا حد زيادي با شرايط واقعي كشور متفاوت باشد و اين امر ضرورت وجود داده هاي معتبر بومي مرتبط با غلظت آلاينده هاي هوا و بروز پايه پيامدهاي بهداشتي در كشور را به منظور بررسي دقيق وضعيت كيفيت هوا و اثرات آن بر سلامت نمايان مي كند.
چكيده لاتين :
Background and Objective: Air pollution is a leading environmental risk factor on
health and it is the major cause of death and disease at global level. Air pollution has been
shown to have a significant share in the non-communicable diseases (NCDs) burden. After
smoking, it is the second cause of deaths due to NCDs, associated with an increased risk
of developing acute and chronic diseases and mortality.
Materials and Methods: In this study, a review was initially conducted on the basis of
indices conducted in the world, the status of ambient air pollution and its effects on health
in Iran and other countries, and then the status of ambient air quality and its effects on
health in Tehran metropolitan between 2006 and 2017 were shown, based on the results
of the studies conducted by the Environmental Research Institute of Tehran University of
Medical Sciences.
Results: The results showed that the annual mean of ambient air population-weighted
PM2.5 exposure concentration in Iran was about 48 μg/m3, which is relatively lower than
its global mean concentration (51 μg/m3). Based on the most recent study (in 2018) about
8.9 (7.5-10.3) million deaths in those aged above 25 years were attributed to exposure
to outdoor air PM2.5 in the world. Although there are substantial differences between
the results of studies have been done regarding the number of air pollution attributed
deaths, numerous studies showed that air pollution is a major cause of death. Results
regarding temporal variations of air quality in Tehran that is performed by the Institute
for Environmental Research (IER) of Tehran University of Medical Sciences (TUMS),
indicated that PM concentration had an increasing trend from 2006 to 2011. The maximum
mean concentration of PM2.5 over the past 12 years has occurred in 2011, which was 38
μg/m3. The PM concentration had a decreasing trend from 2012 to 2015, reaching about
30 μg/m3. However, in the years 2016 and 2017, the annual mean PM2.5 concentration in
Tehran was increased compared to its corresponding value in 2015. Furthermore, results
of this study demonstrated that, in Tehran, not even one day was classified as “good”
(AQI=0-50) from 2011 to 2017 based on the air quality index (AQI), but the number of
days in which AQI was “moderate” (AQI=51-100) was increased from 2011 to 2015, and
the number of days with the AQI of “moderate” reached 80 in 2015, while the rest of the
days having an unhealthy air quality. In 2017, AQI was “moderate” in 20 days, “unhealthy
for sensitive groups” in 237 days, “unhealthy” in 107 days, and “very unhealthy” in 1 day.
The obtained results indicated that about 4878 (3238, 6359( of deaths due to all (natural)
causes were attributable to long-term exposure to PM2.5 in Tehran in 2017.
Conclusion: Studies showed that air pollution has a considerable share in the number
of attributed deaths. Moreover, there were substantial differences between the results
of national and international studies in the burden of disease attributed to air pollution.
Therefore, there is a crucial need for accessing to reliable data on air pollution as well as
baseline mortality and morbidity in order to study the status of air quality and its effects
on health over the country.
