چاقي در طب سنتي ايران

Obesity in Iranian traditional medicine

در واكنش به نگراني هاي روزافزون درباره معضل چاقي، سازمان هاي بهداشت سراسر جهان در جستجوي راه كارهايي جهت كنترل اين عارضه اند. بر اساس مطالعات، داروهاي شيميايي موجود جهت چاقي، اثر بخشي اندكي داشته و از همه مهم تر، عوارضي را باعث مي شوند كه منجر به محدوديت مصرف آن ها مي شود. از طرفي گرايش مردم به مصرف گياهان دارويي در سال هاي اخير افزايش يافته است. طب سنتي ايران نيز به عنوان يك مكتب طبي به اين معضل توجه ويژه داشته و آن را يك بيماري مي داند. در اين تحقيق با مرور كتب اصلي طب سنتي عارضه چاقي مورد ارزيابي قرار گرفته و به بررسي ديدگاه طب سنتي از لحاظ درمان و روش هاي رفع آن پرداخته شده است. مواد و روش ها بدين منظور سه دسته مهم از كتب سنتي مرتبط شامل كتب پزشكي، مفردات و قرابادين با پوشش زماني 900 ساله مورد بررسي و تحقيق قرار گرفت. يافته ها در كتب پزشكي پس از ذكر عامل چاقي و برشمردن ضررها و بيماري هاي ناشي از آن به روش هاي كاهش وزن مي پردازد كه شامل تدبير با غذا و امور حفظ صحت (تغيير سبك زندگي) مي باشد. در كتب مفردات دارويي به دو دسته دارو اشاره شده است: داروهاي مهزل (لاغر كننده) و داروهاي مسقط اشتها. با بررسي كتب معتبر داروهاي مفرد 16 ادويه مهزل و 14 ادويه مسقط اشتها استخراج شد. در كتب قرابادين نيز هشت فرمولاسيون مختلف مهزل متشكل از 30 ادويه مفرده شناسايي شد. نتيجه گيري با توجه به شيوع چاقي و عوارض ناشي از آن و نيز قابليت طب سنتي ايران، بررسي و آزمايش راهكارها و داروهاي ارائه شده توسط اين مكتب مي تواند موضوع تحقيقات هدفمند و ارزشمندي جهت رفع اين مشكل كمك كننده باشد.

In response to growing concerns about the problem of obesity, healthcare organizations worldwide are seeking ways to control this disease. According to recent studies, existing drugs for obesity had little effect and cause complications leading to limitation of their use. However, people tend to consume medicinal plants has increased. Traditional Persian Medicine (TPM) considers obesity as a serious and fetal disease. This study is trying to investigate this problem by reviewing important traditional medical and medicinal treatises. Methods and Materials: Three different types of treatises including medical, mono ingredient drugs and multi ingredient compound books from the 900 years of golden area of Islamic Medicine were investigated. Results In medical treatises, the cause of obesity, related diseases, consequences, and the method deals with weight loss including diet and changing life style are mentioned. Two classes of drugs are pointed in Materia books: Anti-obesity (Mohazzel) and anti-appetizer (Mosaghet-e eshteha). This investigation results in 16 anti-obesity and 14 anti-appetizer medicines. In addition 8 compound formularies consisting of 30 different materia were found in Qarabadin books. Discussion and Conclusion According to the prevalence of obesity and its complications, as well as the capability of TPM, studying and investigating the solutions and medicines provided by this school can be helpful.