پيش‌بيني رفتار‌هاي خود‌مراقبتي زنان مبتلا به ديابت بارداري بر اساس باور فرد به توانايي خود (خودكارآمدي)

(Prediction of Self- care Behaviors of Women with Gestational Diabetes based on Belief of Person in own Ability (Self- Efficacy

مقدمه: ديابت بارداري يكي از مسائلي است كه منجر به پيامد‌هاي نا‌مطلوب بارداري مي‌شود. خود‌مراقبتي، اولين قدم براي كمك به بيماران جهت مديريت بهتر بيماري شان است كه يكي از عوامل مرتبط با آن، باور فرد به توانايي خود در انجام يك كار يا انطباق با يك موقعيت فشارزا (خود‌كارآمدي) است، لذا مطالعه حاضر با هدف پيش‌بيني رفتارهاي خودمراقبتي زنان مبتلا به ديابت بارداري بر اساس باور فرد به توانايي خود (خودكارآمدي) انجام شد. روش‌ كار: اين مطالعه همبستگي پيش‌بيني كننده در سال 1394 بر روي 400 زن مبتلا به ديابت بارداري مراجعه كننده به مراكز بهداشتي - درماني و درمانگاه‌هاي مامايي وابسته به دانشگاه علوم پزشكي شهر مشهد انجام شد. ابزار گردآوري داده‌ها شامل پرسشنامه اطلاعات فردي، خود‌مراقبتي بر‌گرفته از مقياس خلاصه فعاليت‌هاي خود‌مراقبتي (SDSCA) و خود‌كارآمدي پيرامون ديابت بود. تجزيه و تحليل داده‌ها با استفاده از نرم افزار آماري SPSS (نسخه 16) و آزمون‌هاي آماري ضريب همبستگي پيرسون و مدل رگرسيون خطي انجام شد. ميزان p كمتر از 0/05 معني‌دار در نظر گرفته شد. يافته‌ها: 248 نفر (62%) از زنان مبتلا به ديابت بارداري، خودكارآمدي متوسط و 261 نفر (65/2%) خود‌مراقبتي متوسط داشتند. بر اساس نتايج آزمون پيرسون، بين خود‌كارآمدي با خود‌مراقبتي، همبستگي مستقيم و معني‌داري وجود داشت (0/31=p<0/0001 r). همچنين بر اساس مدل رگرسيون خطي عمومي، خود‌كارآمدي به عنوان متغير پيش‌بيني كننده خود‌مراقبتي محسوب مي‌شد (p<0/0001). نتيجه‌گيري: خودكارآمدي قادر به پيش‌بيني رفتارهاي خود‌مراقبتي در زنان مبتلا به ديابت بارداري مي‌باشد. همچنين با توجه به رابطه خطي مستقيم بين اين دو متغير در اين مطالعه و خودكارآمدي متوسط در زنان مبتلا به ديابت بارداري، ضروري است اهميت مداخلات روان‌شناختي در درمان ديابت بارداري مورد تأكيد قرار گيرد.

Introduction: Gestational diabetes is one of the issues that can lead to pregnancy adverse outcomes. Self-care is the first step to help the patients for better management of their disease that belief of person in own ability to do a job or adapt to a stressful situation (self- efficacy) is one of the relevant factors. Therefore, this study was performed with aim to predict self- care behaviors of women with gestational diabetes based on belief of person in own ability (self- efficacy). Methods: This predictor correlation study was performed on 400 women with gestational diabetes referred to health centers and midwifery clinics related to Mashhad University of Medical Sciences in 2015. Data collection tools were Individual questionnaire, self- care questionnaire retrieved from Summary Diabetes Self-Care Activities (SDSCA) scale and diabetic self- efficacy questionnaire. Data were analyzed using SPSS software (version 16), Pearson correlation coefficients test and Liner regressions model. PResults: 248 women (62%) with gestational diabetes had moderate self- efficacy and 261 (65.2%) had moderate self- care. Results of Pearson correlation coefficients test showed a significant direct correlation between self- efficacy and self- care (P<0.0001, r=0.31) and according to Liner regressions model, self- efficacy was considered as a predictor variable of self- care (P<0.0001). Conclusion: Self- efficacy is able to predict self- care behaviors in women with gestational diabetes. Regarding the direct linear relationship between these two variables in this study and moderate level of self-efficacy in women with gestational diabetes, the importance of psychological interventions should be considered for treatment of gestational diabetes.