اثر‌‌‌بخشي خود‌تقويتي بر بهبود عملكرد خواندن دانش‌آموزان مبتلا به نارسا‌خواني

The Effectiveness of Self-Reinforcement on Improvement of Reading Performance among Students with Dyslexia

زمينه و هدف: دانش‌آموزان مبتلا به نارساخواني عملكرد آشكار ضعيفي در مهارت هاي خواندن دارند و اين نارسايي به طور قابل ملاحظه­اي در پيشرفت تحصيلي يا فعاليت­هاي روزمره زندگي كه مستلزم مهارت هاي خواندن است تداخل مي­نمايد. هدف اين پژوهش، بررسي اثر آموزش راهبرد خودتقويتي بر بهبود عملكرد خواندن كودكان مبتلا به نارساخواني بود. روش­: طرح پژوهش حاضر آزمايشي بود. نمونه­اي كه شامل 30 نفر از دانش‌آموزان پايه سوم و چهارم نارساخوان كه به مراكز اختلال­هاي يادگيري شهر تبريز مراجعه كرده بودند با روش نمونه­گيري تصادفي، انتخاب و به صورت تصادفي در دو گروه آزمايش و كنترل جايدهي شدند. ابزار جمع­آوري اطلاعات شامل آزمون هوش وكسلر، آزمون نما، و چك­ليست­هاي مشكلات خواندن بود. در فرايند اجرا، گروه آزمايشي به مدت 8 جلسه طي چهار هفته تحت مداخله درماني خودتقويتي قرار گرفتند. يافته ­ها: نتايج حاصل از روش تحليل كوواريانس حاكي از تاثير معنادار در نمره بهبود اختلال حذف آواها (p<0/001، F=17360/83 ) با اندازه اثر 0/98 و در نمره بهبود اختلال زنجيره كلمات (p<0/001، F=613/39) با اندازه اثر 0/95 در گروه آزمايش در مقايسه با گروه كنترل بود. نتيجه ­گيري: در نتيجه افزايش آموزش خودتقويتي بر بهبود اختلال هاي حذف آواها و زنجيره كلمات تأثير مثبتي دارد و به نظر مي رسد كه خودتقويتي موجب افزايش اعتماد به خود، خودباوري و احساس شايستگي در دانش‌آموزان مي شود،زيرا كودك در اين فرايند درماني باور مي­كند كه تلاش او بي­ثمر نبوده و پاداش به دنبال دارد.

Background and purpose: Students with dyslexia have a poor performance in reading tasks and this deficient negatively affect their academic achievement and daily activities, which require reading skills. Present study aimed to examine the effectiveness of self-reinforcement training on improvement of reading performance among students with dyslexia. Method: Current research was a quasi-experimental study with pretest/posttest and control group design. Sample consisted of 30 third and fourth graders with dyslexia that were selected using random sampling method when they referred to centers for learning disabilities in Tabriz. Participants randomly assigned to experimental and control groups. Data were collected using Wechsler Intelligence Test, NAMA Test for Reading, and Reading Dificulty Checklist. Experimental group received an eight-session self-reinforcement training intervention (2/wk). Results: Results of covariance analysis showed a significant improvement in phonic deletion disorder (F= 1736.83, p < 0.01; effect size= 0.98) and word chain disorder (F= 613.39, p < 0.01; effect size= 0.95) in experimental group; while control group showed no significant improvement in reading skills. Conclusion: Self-reinforcement training has a significant positive influence on improvement of word chain and phonic deletion disorders. It seems that self-reinforcement increases students’ self-confidence, self-belief, and sense of competence through making him/ her believe that his/her efforts are not abortive and will lead to reward.