پديد آورندگان :
احمدزاده اصل، مسعود دانشگاه علوم پزشكي تهران , شمشيري، احمدرضا دانشگاه علوم پزشكي تهران - دانشكده بهداشت - گروه اپيدميولوژي و آمار , حاجبي، احمد دانشگاه علوم پزشكي تهران - مركز تحقيقات بهداشت روان - انستيتو روانپزشكي تهران , ناصربخت، مرتضي مؤسسه سلامت پژوهان نيكان - دپارتمان تحقيقات سامانه سلامت , صابري زفرقندي، محمدباقر دانشگاه علوم پزشكي تهران - مركز تحقيقات بهداشت روان - انستيتو روانپزشكي تهران , داودي، فرنوش دانشگاه علوم پزشكي تهران - دانشكده پزشكي - گروه پزشكي اجتماعي
كليدواژه :
ايران , نيروي انساني , پراكندگي جغرافيايي , سامانه سلامت روان
چكيده فارسي :
هدف: بررسي حاضر با هدف ارايه نقشه جغرافيايي و وضعيت پراكندگي شاخص هاي مربوط به پراكندگي نيروي انسانيِ سامانه ارايه خدمات روان در ايران، به تفكيك مناطق زيرپوشش دانشگاه هاي علوم‌‌پزشكي انجام شد. روش: اين بررسي با به كارگيري داده هاي موجود از گزارشهاي سامانه سلامت روان در سال 1386 انجام شد. پس از تنظيم شاخص ها، داده ها به كمك نرمافزار Arc GIS 9.2 به صورت توصيفي و نمودار درونياب نمايش داده شد. همچنين ميزان هر يك از شاخص هاي بررسي شده، كمينه و بيشينه و انحراف معيار هر يك از شاخص ها در مناطق گوناگون گزارش شد. يافته ها: در سال 1386 ميانگين كشوري هفت شاخص جمعيت زيرپوشش به كل جمعيت كشور، جمعيت زيرپوشش شهري به كل جمعيت شهري، جمعيت زيرپوشش روستايي به كل جمعيت روستايي، نسبت خانه هاي بهداشت زيرپوشش به كل خانه هاي بهداشت، نسبت مراكز بهداشتي- درماني روستايي زيرپوشش به كل موارد موجود، نسبت مراكز بهداشتي- درماني شهري زيرپوشش به كل موارد موجود و نسبت پايگاه هاي بهداشتي زيرپوشش به كل موارد موجود به ترتيب 54/8%، 36/9%، 96/2%، 97/5%، 97/1%، 50/4%، 41/4% بود. تعداد افراد ارايه دهنده خدمات بهداشت روان در كشور به تفكيك عبارت بود از: 29282 بهورز، 6529 كاردان بهداشت، 4595 پزشك عمومي دوره ديده، 61877 رابط بهداشت، 692 روان‌پزشك، 27 روان‌پزشك كودك، 126 دكتر روانشناس (56 نفر باليني و 70 نفر ديگر شاخه ها)، 652 كارشناس ارشد روانشناسي (183 نفر باليني و 469 نفر ديگر شاخه ها)، 651 مددكار اجتماعي و 214 روان‌پرستار. نتيجه‌گيري: پراكندگي تخصصي نيروي انساني در سامانه سلامت روان كشور خوب است، ولي در پراكندگي نيروي انساني متخصص نسبت به جمعيت زيرپوشش توازن وجود ندارد.
چكيده لاتين :
Objectives: The present research was carried out with the aim of providing a geographical map and the distribution of indices related to the distribution of human resources in the mental health system in Iran according to regions covered by different medical universities. Method: This study was carried out using the data present in mental health system reports in the year 2007. Subsequent to the adjustment of indices, data were presented by drawing descriptive and interpolated maps using Arc GIS 9.2. Also, the amount of each evaluated index, minimum, maximum and standard deviation of each index in different areas were reported. Results: In 2007 the nationwide means of covered population to total population of the country, covered urban population to total urban population, covered rural population to total rural population, proportion of covered health centers, to total health centers, proportion of covered health and treatment rural centers to the total, proportion of covered urban health and treatment centers to the total, and the proportion of covered health headquarters to the total were 54.8%, 36.9%, 96.2%, 97.5%, 97.1%, 50.4%, and 41.4% respectively. The individuals providing mental health services comprised: 29282 assistants in nursing, 6529 health workers, 4595 trained general practitioners, 61877 health messengers, 692 psychiatrists, 27 child psychiatrists, 126 psychologists (56 clinical, 70 other ), 652 professionals with master’s degree in psychology (183 clinical, 469 other), 651 social workers, and 214 psychiatric nurses. Conclusion: There is favorable distribution of specialized human resources in the country’s health system, however, there is an disparity between the distribution of specialized human resources and covered population.
