مطالعه كيفيت زندگي والدين داراي بيش از يك فرزند با نيازهاي ويژه

Studying Quality of Life of Parents with More than one Child with Special Needs

زمينه و هدف: داشتن يك كودك با نياز ويژه براي خانواده­ تنش­ هايي را به وجود مي­ آورد و بر كاركرد خانوادگي و روابط والدين با يكديگر تأثير منفي مي ­گذارد، ازاين‌رو هدف پژوهش حاضر مطالعه كيفيت زندگي والدين داراي بيش از يك كودك با نياز ويژه بود. روش: مطالعه حاضر از نوع علي­- مقايسه ­اي بود. جامعه آماري شامل تمامي والدين كودكان با بيش از يك فرزند با نيازهاي ويژه و والدين كودكان بهنجار استان كردستان در سال تحصيلي 95-1394 بودند كه از بين آنها 160 زوج والدين ­(82 زوج والدين كودكان با نياز ويژه و 78 زوج والدين كودكان بدون نيازهاي ويژه) از طريق نمونه­ گيري در دسترس به عنوان نمونه مورد مطالعه انتخاب شدند. براي جمع­ آوري داده­ ها از پرسشنامه كيفيت زندگي سازمان سلامت جهاني (1996) استفاده شد. تحليل داده­ هاي پژوهش با استفاده از آزمون تحليل كوواريانس چندمتغيري انجام شد. يافته­ ها: يافته ­هاي پژوهش نشان داد كيفيت زندگي والدين داراي بيش از يك فرزند با نياز ويژه تفاوت معناداري نسبت به والدين كودكان بهنجار داشت­؛ بدين معنا كه والدين كودكان با نياز ويژه در ابعاد سلامت جسماني (0/0001(p < ، روابط اجتماعي (0/0001(p < ، سلامت رواني (0/0001(p < ، و سلامت محيط (0/0001(p < تفاوت معناداري در مقايسه با والدين كودكان بهنجار داشتند. نتيجه­گيري: بر اساس نتايج پژوهش حاضر حضور كودكان داراي نيازهاي ويژه در خانواده بر سلامت رواني و كيفيت زندگي والدين و ساير اعضاي خانواده تأثير منفي مي ­گذارد، بنابراين شناسايي نيازهاي اين خانواده ­ها و حمايت از آنها داراي اهميت است.

Background & Purpose: Having a child with a special need creates tensions for the family and negatively effects on family functioning and parent relationships. Therefore, the aim of this study is investigating the quality of life of parents with more than one child with special needs. Method: This study was a causal-comparative study. The statistical population consisted of 160 couples of parents (82 couples of parents of children with special needs and 78 couples of parents of children without special needs) from Kurdistan province in 2015-2016, who were selected through convenience sampling method. Quality of Life questionnaire (World Health Organization, 1996) was used to collect of data. Data analysis was carried out by MANOVA test. Results: Findings showed that the quality of life of parents with more than one child with special needs had a significant difference compared to normal children's parents. Parents of children with a specific need for quality of life in the dimensions of physical health (P < 0/0001), social relationships (P < 0/0001), mental health (P < 0/0001) and environmental health (P < 0/0001) have significant difference compared to the parents of normal children. Conclusion: According to the results of this study, the presence of children with special needs in the family has a negative effect on the mental health and quality of life of parents and other family members, thus identifying the needs of these families and supporting them is important.