تعيين سطح خوني كاربامازپين در بيماران و مسمومين و بررسي رابطه آن با علائم باليني و آزمايشگاهي

Determination of Blood Levels of Carbamazepine (CBZ) in Patients and Poisoned Individuals and the Study of Its Relation with clinical and Laboratory Signs

كاربامازپين از آن دسته داروهايي است كه ضريب درماني پائين داشته و اندازه‌گيري غلظت خوني آن در چند هفته اول درمان جهت تنظيم دوز تجويز شده براي هر بيمار امري اجتناب ناپذير مي‌باشد. در مسمومين با اين دارو سنجش سطح خوني دارو براي تعيين شدت مسموميت و همچنين ارزيابي درجه تاثير گذاري اقدمات درماني ضروري است. روشي كه ما براي اندازه‌گيري غلظت كاربامازپين در خون بيماران بكار برديم روش اسپكترو فتومتريك بود. اساس اين روش اندازه‌گيري‌، تشكيل مشتق 9 - متيل آكريدين (9-methyl acridine) از كاربامازپين ميباشد كه طول موجnm 258 جذب دارد‌. زمان لازم براي انجام اين آزمايش 40 دقيقه است كه زمان مناسبي براي اندازه‌گيري غلظت كاربامازپين در اورژانس مسمومين مي‌باشد‌. دقت‌، حساسيت و صحت اين روش نيز در محدوده قابل قبول است‌. در طي مدت 3 ماه ( از 20 فروردين تا 20 تير ماه سال 1375) 57 بيمار مورد مطالعه قرار گرفتند كه آنها را ميتوان بدو گروه تقسيم كرد: گروه اول شامل 25 نفر ( 24 نفر زن و 11 نفر مرد با ميانگين سني 29 سال ) از بيماراني بودند كه دوز درماني كاربامازپين را دريافت مي‌كردند و تظاهرات باليني و آزمايشگاهي مصرف دارو در آنها بررسي شد. گروه دوم نيز شامل 32 بيمار بود كه بعلت مسموميت با كاربامازپين به بخش مسمومين بيمارستان لقمان‌(4) انتقال يافته بودند. ميانگين سني اين بيماران 22 سال بود و 11 نفر از اين بيماران را مردان و 22 نفر را زنان تشكيل ميدادند‌. 34٪ از اين بيماران نيز سابقه صرع داشتند و تمام آنها دوز سمي دارو را به قصد خودكشي مصرف كرده بودند. ميانگين دوزداروي مصرف شده در اين بيماران 3 گرم بود 71/8% از آنها داروهاي ديگري نيز به همراه كاربامازپين مصرف كرده بودند و علائم مسموميت در تمام آنها كاملا مشخص بود كه به صورت زير است : دو بيني و نيستاگموس (Nystagmus )71/8%، عدم هماهنگي حركات عضلات 5/62٪‌، اختلالات تونوس عضلاني 31/2٪ ، ميدريازيس (Mydriasis )8/15%، كاهش سديم خون 2/6٪ واختلالات كاركبد 43/7٪، همچنين مي‌توان گفت كه در اين بيماران اندازه‌گيري سريع غلظت كاربامازپين با روش پيشنهادي ميتواند مسموميت با اين دارو را پيش‌بيني و تأئيد نموده و در تشخيص و درمان اين بيماران تأثير مثبتي داشته باشد.

Our proposed method for determination of carbamazepine (CBZ) is spectrophotometric assay. This method is based on the catalytic rearrangement of CBZ to 9-methyl acridine ,and the absorbance was measured at 258 nm against a reagent blank. A turnaround time of 40 min makes this method well suited for emergency cases. Precision, sensitivity and recovery of this method are all suitable. CBZ overdose was confirmed in 32 patients admitted to hospitalization from 8 April until 10 July 1996. These patients had a mean age of 22 years and 34% were Known epileptics.All patients had attempted suicide. They ingested a mean of 3 gr CBZ, with 70% of cases involving coingested other drugs. The clinical manifestations of toxicity formed a recognisable clinical picture of diminished conscious state(100% of patients ),nystagmus and diplopia (71.8%) ataxia(62.5%) abnormal deep tendon reflexes(31.2%) and mydriasis(15.8%).62% showed hyponatremia and 43.7% had transient evidence of hepatic dysfunction .Determination of serum CBZ level in these patients by spectrophotometric method was predictive of toxicity. Our results indicate that determintion of CBZ in plasma has valuable effects on patients treatment, or indication for hemoperfusion and also for prognosis.