روند تغييرات صفات فيزيولوژيك ذرت متأثر از آبياري تأخيري و سيدروفور باكتريايي

Changes trend of physiological characteristics in maize as influenced by delaying irrigation and bacterial siderophore

په­ منظور بررسي اثر كاربرد سيدروفور باكتريايي بر كشت دوم ذرت (SC645) در شرايط تنش خشكي، آزمايشي به‌صورت طرح اسپليت فاكتوريل در قالب طرح پايه بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در تابستان سال 93 در دانشگاه ولي­عصر رفسنجان به اجرا درآمد. زمان نمونه‌برداري به‌عنوان عامل اصلي، پنج سطح (در فاصله بين دو آبياري) و عامل فرعي، شامل فاكتوريل دور آبياري (دو سطح 75 (شاهد) و120 ميلي‌متر تبخير از تشتك تبخير كلاس آ) و كاربرد سيدروفور (در دو سطح عدم كاربرد (شاهد) و كاربرد سيدروفور) بود. كاربرد سيدروفور به‌صورت دوبار محلول‌پاشي (غلظت 2 در هزار) و مصرف با آب آبياري (20 كيلوگرم در هكتار) صورت گرفت. تأخير در آبياري سبب كاهش و كاربرد سيدروفور سبب افزايش كلروفيل a، b و كارتنوئيد شدند. فاصله گرفتن از زمان انجام آبياري و نيز تأخير در آبياري و كاربرد سيدروفور سبب تجمع پرولين، قندهاي محلول و ساكارز گرديدند. با فاصله گرفتن از زمان آبياري، تأخير در آبياري و عدم كاربرد سيدروفور، ميزان پراكسيداسيون چربي‌هاي غشائي افزايش يافت. در مجموع روند تغييرات صفات از ميزان فراهمي رطوبت خاك تبعيت كامل داشت و با فاصله گرفتن از انجام آبياري، نوسان‌ها در مقدار صفات بيشتر مي‌شد. انجام آبياري هيچگاه سبب يكسان شدن صفات در دو سطح آبياري نشد كه نشان مي‌دهد در كوتاه مدت اثرات تنش خشكي با انجام آبياري جبران نمي‌شود. سيدروفور باكتريايي سبب تقويت قابليت تنظيم اسمزي و ظرفيت فتوسنتزي گياه شده و در كاهش اثرات تنش خشكي مؤثر است

To study the effect of bacterial siderophore on the second crop of maize (SC645) under drought stress conditions, a split-factorial experiment, arranged in a randomized complete block design with three replications was conducted in Faculty of Agriculture, Vali-e-Asr University of Rafsanjan at summer 2014. Sampling time was considered as main factor. Five samplings were performed after imposing the irrigation treatments. The factorial combination of two irrigation intervals (75 (unstressed control) and 120 mm evaporation from Class-A pan) and two siderophore application treatments (with and without application) were considered as sub factors. The foliar application of siderophore (2000 mg l-1) was applied two times. In addition, 20 kg siderophore ha-1 was applied with irrigation. The chl a, b and carotenoids decreased with delay in irrigation while increased with siderophore application in each irrigation. Also, proline, soluble sugars and sucrose accumulated with increasing irrigation intervals and delay in irrigation. Increase in intervals and delay in irrigation without siderophore application resulted in an increase in membrane lipid peroxidation. The trend of changes in traits was significantly influenced by the availability of soil moisture, and modifications in the above-mentioned trait values were observed with delays in irrigation. Irrigating (rewatering) of plants subjected to water deficit stress did not improve their traits values compared with the unstressed control, indicating that short-term effects of drought would not recover by irrigation. Bacterial siderophore enhances the ability of osmotic adjustment and photosynthetic capacity and is effective in ameliorating the harmful effects of drought