گفتمان پسااستعماري و ذخاير نشانه‌شناختي روشنفكري ديني در ايران(1330-1357)

Post-Colonial Discourse and Semiology Resources of Religious Intellectuals in Iran

زبان پديدآورنده حيات اجتماعي و زيست­جهان هر جامعه انساني است. در هر عصري و در هر جامعه­اي نبايد از تنها يك بازي زباني بلكه بايد از بازي­هاي زباني سخن گفت؛ بازي­هاي زباني كه ذخاير نشانه­شناختي جامعه را شكل داده و امكان بازتوليد آنها را در منازعه ­گفتمان­هاي سياسي فراهم مي­كنند. جامعه ايراني نيز در يك قرن اخير واجد چنين خصلتي بوده است. در اين ميان زبان سياسي روشنفكري ديني يكي از بازي­هاي زباني در ايران معاصر مي­باشد كه با بهره­گيري از نشانه­هاي ابر زبان گفتمان ديني و مباني معرفت­شناختي مدرنيته به مفصل­بندي گفتماني جديد در ميدان سياست ايران دست زده است. در اين راستا هدف مقاله حاضر نيز فهم زبان سياسي ميدان گفتماني روشنفكري ديني در ايران قبل از انقلاب اسلامي و بررسي تاثير صورت­بندي اين گفتمان بر خرده گفتمان­هاي گفتمان پسا­استعماري برآمده از انقلاب اسلامي مي­باشد. بهمين منظور سوال اصلي مقاله حاضر عبارت است از اينكه: صورت­بندي زبان سياسي ميدان گفتماني روشنفكري ديني(1330 تا 1357) چه تاثيري بر خرده­گفتمان­هاي ميدان سياست پساانقلابي داشته است؟ يافته­هاي تحقيق نشان مي­دهد كه زبان سياسي روشنفكري ديني منبع نشانه­شناختي هويتي براي بخشي از خرده گفتمان­هاي برآمده از كلان گفتمان انقلاب­اسلامي بوده و با منطقي بينامتني به عنوان بخشي از نظام معنايي ابر گفتمان ديني در مفصل­بندي گفتمان هويتي پسااستعماري نقش اساسي ايفا كرده است. پژوهش حاضر به روش كيفي و از طريق در هم تنيدن سه سنت نظري نشانه­شناسي، مطالعات پسااستعماري و نظريه ميدان مساله تحقيق را بررسي مي­كند.

Language in the community as a dynamic cultural element, the originator of the field of general and comprehensive forms of social life. A branch of effective language in the nature of any society, political language of the community. A large part of political affairs is formed on the basis of mental belief, the collection of these beliefs about political affairs in each period makes the political language game of that period, Which is the foundation of the political strategy and political action of that era. This article aims to understand the political language of the Pahlavi intellectual field and thus the influence of the linguistic formulation of this discourse on the type of discourse derived from the Islamic Revolution. In this regard, the main question of the present research is that: What has been the political language of the political intellectual discourse (1332-1357) on the post-revolution politics field?