پديد آورندگان :
قهرماني پيرسلامي، فاطمه دانشگاه شهيد چمران اهواز - دانشكده كشاورزي , راهنما، افراسياب دانشگاه شهيد چمران اهواز - دانشكده كشاورزي , سياهپوش، محمدرضا دانشگاه شهيد چمران اهواز - دانشكده كشاورزي , برومند نسب، سعيد دانشگاه شهيد چمران اهواز
كليدواژه :
سديم , جذب برگي , آبياري سطحي , آبياري باراني
چكيده فارسي :
به منظور بررسي تأثير سه روش آبياري شامل سطحي (I1)، باراني (I2) و باراني همراه با شستشوي برگ‌ها (I3)، و سطوح مختلف شوري معادل 9/2 (شاهد)، 5/3، 1/4 و 7/4 و 3/5 دسي زيمنس بر متر بر عملكرد دانه و برخي صفات مورفوفيزيولوژيك ذرت، آزمايشي مزرعه‌اي به صورت فاكتوريل در قالب طرح پايه بلوك كامل تصادفي با سه تكرار در سال 1392 در دانشكده مهندسي علوم آب دانشگاه شهيد چمران اهواز اجرا شد. براي اعمال شوري از روش آبياري باراني با ايجاد سطوح شوري حداقل و حداكثر روي دو خط لوله موازي در طرفين مزرعه استفاده شد، به طوري كه هم پوشاني آبپاش‌ها منجر به ايجاد شيب خطي شوري شد. روش آبياري I3و I2به ترتيب با 4750 و 4160 كيلوگرم در هكتار داراي بيشترين و كمترين عملكرد دانه بود. افزايش شوري آب باعث كاهش معني دار هدايت روزنه‌اي، شاخص كلروفيل، شاخص سطح برگ، غلظت پتاسيم و نسبت پتاسيم به سديم برگ شد و مقادير كاهش اين صفات در آبياري باراني بيشتر بود. گياهان تحت تيمار آبياري باراني و سطحي به ترتيب با ميانگين 2/18 و 1/15 ميلي گرم در كيلوگرم وزن خشك داراي بيشترين و كمترين غلظت يون سديم بودند. براساس يافته‌هاي اين پژوهش، مقادير آستانۀ شوري آب براي بيشتر صفات و در هر سه روش آبياري در حدود 1/4 دسي زيمنس بر متر شناخته شد. با توجه به محدوديت و شور و نيمه شور بودن منابع آبي كشور، شايد بتوان از روش آبياري باراني همراه با شستشوي برگ‌هابراي محصولات رديفي مانند ذرت با حداقل كاهش عملكرد دانه استفاده كرد.
چكيده لاتين :
In order to evaluate the effect of three irrigation methods including surface irrigation (I1), daily sprinkler irrigation (I2), post-irrigation sprinkling with fresh water (I3), and different levels of salinity including 2.9 (control), 3.5, 4.1, 4.7 and 5.3 dS.m-1 on agronomic and physiological traits of maize, a field experiment as factorial was carried out based on randomized complete block design with three replications during 2013-2014 in College of Irrigation science, Shahid Chamran University of Ahvaz. To apply salinity, a sprinkler irrigation system was used to establish minimum and maximum salinity levels on two parallel pipelines on both sides of field. Overlapping sprinklers led to establish a linear salinity gradient. Irrigation methods I3 and I2 with 4750 and 4160 kg h-1 had higher and lower amounts of grain yield, respectively. Water salinity significantly decreased stomatal conductance, chlorophyll index, leaf area index, K+ concentration and ratio of potassium to sodium, and higher reductions in these traits was observed in sprinkler irrigation. Daily sprinkler irrigation and surface irrigation showed the higher and lower Na+ concentration, 18.2 and 15.1 mg kg-1, respectively. These findings showed that, the threshold value of salinity for most traits and all irrigation methods was found to be ~4.1 dS.m-1. With the given water resources limataion and saline water resources in Iran, post-irrigation sprinkling with fresh water might be used for irrigating row crops such as maize with a lower yeild loss.
