ارزيابي تحمل به شوري دورقم گلرنگ با استفاده از روابط يوني و شاخص‌هاي بيوشيميايي

Evaluation of salinity tolerance in two safflower cultivars using ions relations and biochemical traits

به‌منظور ارزيابي تحمل به شوري دو رقم گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) و شناسايي مهم‌ترين شاخص‌هاي موثر بر تحمل به شوري، آزمايش گلخانه‌اي به ‌صورت فاكتوريل در قالب طرح پايه كاملاً تصادفي با دو فاكتور شوري آب آبياري در 4 سطح (2، 4، 8 و 12 دسي‌زيمنس بر متر) و ارقام گلرنگ (صفه و زنده‌رود) در چهار تكرار انجام شد. با افزايش شوري از 2 به 4، 8 و12 دسي‌زيمنس بر متر، وزن خشك بوته رقم صفه به ميزان13، 30 و 58 درصدكاهش يافت در حالي‌كه اين مقدار در رقم زنده‌رود به ترتيب 9، 28 و 40 درصد بود. رقم زنده‌رود در كليه سطوح شوري بيشترين مقدار كلروفيل a،b، شاخص سبزينگي و فعاليت آنزيم‌هاي پراكسيداز و سوپراكسيد ديسموتاز را به خود اختصاص داد. درصد افزايش سديم ريشه و شاخساره (ساقه و برگ)، پرولين و مالون دي‌آلدئيد در رقم صفه بيشتر از رقم زنده‌رود بود. نتايج رگرسيون نشان داد وزن خشك بوته با غلظت سديم برگ، سديم ريشه و پرولين داراي همبستگي منفي و معني‌دار بود و با نسبت پتاسيم به سديم، فعاليت آنزيم‌هاي پراكسيداز و سوپراكسيد ديسموتاز و كلروفيل a همبستگي مثبت و معني‌دار نشان داد. بطور كلي غلظت سديم ريشه و شاخساره (ساقه و برگ) و فعاليت آنتي‌اكسيدانت‌هاي پراكسيداز و سوپراكسيد ديسموتاز مي‌توانند به عنوان شاخص‌هاي كارآمد در شناسايي ارقام متحمل گلرنگ مورد استفاده قرار بگيرند

To investigate salinity tolerance in two safflower cultivars and identify the most important traits affecting salinity tolerance in safflower cultivars (Carthamus tinctorius L.), a greenhouse experiment was conducted as factorial arrangement based on completely randomized design with four replications. Treatments were irrigation water salinity (2, 4, 8 and 12 dS/m) and safflower cultivars (Sofeh and Zendehrud). Plant dry weight in Sofeh cultivar decreased 13, 30 and 58% respectively, while, plant dry weight of Zendehrud cultivar reduced 9, 28 and 40% under salinity levels. The higher concentration of chlorophyll a, b, SPAD, peroxidase and superoxide dismutase activity was found in Zendehrud cultivar under all salinity levels. Enhancement of Na+ concentration in shoot and root, proline and malondialdehyde was greater in Sofeh cultivar compared to Zendehrud cultivar. Linear regression analysis revealed significant and negative relationships between plant dry weight with Na+ concentration in leaf and root and proline content. Plant dry weight was significantly and positively associated with K+/Na+ ratio, peroxidase, superoxide dismutase and chlorophyll a. In general, it was concluded that Na+ concentration in root, shoot (stem + leaf), peroxidase and superoxide dismutase activity can be used as reliable indicators in identifying salinity tolerant cultivars of safflower