از انسجام مكانيكي تا انسجام ارگانيك (نگاهي جامعه شناختي به ساختار قال بهاي شعر فارسي مدرن/نيمايي و پيشامدرن/پيشانيمايي)

انسجام يا فقدان انسجام شعر گذشته يكي از مسائل محل مناقشه ميان نوگرايان و سنت گرايان بوده است؛ نوگرايان به تبعيت از نيما شعر گذشته را فاقد انسجام دانسته، به آشفتگي آن راي داده اند حال آنكه برخي ديگر (عمدتاً سن تگرايان) شعر گذشته را نيز داراي و انسجام دانسته اند. به نظر نويسندگان اين مقاله آنچه سبب اين تناقض گرديده است، صور تبندي نادرست مسئلة ساختار شعر پيشامدرن و مدرن مي باشد؛ براي رسيدن به پاسخ هاي قانع كنند هتر بايد اين سوال را طرح نمود كه هر كدام از اين اشعار(پيشامدرن و مدرن) چه نوع ساختاري دارند؟ براي ارائة پاسخي به اين سوالات مي توان از آراء جامعه شناساني چون دوركيم استفادة فراوان برد. به باور اين جامعه شناسان نوع همبستگي ميان افراد جامعه هاي پيشامدرن نه آشفته بلكه مكانيكي است همچنانكه نوع همبستگي ميان افراد جامعه هاي مدرن نه منسجم بلكه ارگانيك است (يعني در هر جامعه نوع خاصي از همبستگي و انسجام ميان اجزاء / افراد آن جامعه وجود دارد). اگر بتوان اين ديدگاه را به حوزة ادبيات تعميم داده، ساختارهاي ادبي را در ارتباط با ساختار ) جوامع بدانيم، آنگاه مي توان ادعا كرد كه ساختار شعر پيشامدرن مكانيكي (و نه لزوماً پراكنده) و ساختار شعر مدرن ارگانيك است.