تاثير آموزش روش هاي اصلاح رفتار بر كاهش رفتارهاي مقابله اي و افزايش عملكرد رفتاري كودكان كم شنوا

Effect of Behavior Modification Training on Decreasing Oppositional Behavior and Enhancing Behavioral Performance of Deaf Children

مقدمه و اهداف هدف پژوهش حاضر بررسي تاثير آموزش روش هاي اصلاح رفتار به مادران كودكان كم شنوا بر كاهش رفتارهاي مقابله اي و افزايش عملكرد رفتاري فرزندان كم شنوا 8 تا 10 ساله اين مادران بوده است. مواد و روش ها روش پژوهش شبه آزمايشي با طرح پيش آزمون - پس آزمون با گروه كنترل بود. از اين رو تعداد 30 نفر از مادراني كودكان كم شنوايي كه در زير مقياس رفتارهاي مقابله اي پرسش نامه فهرست رفتاري كودكان نمرات آنها از نمره برش پرسش نامه بيشتر بود، به صورت نمونه گيري در دسترس انتخاب و در دو گروه آزمايش و كنترل همتاسازي شدند. ابزارهاي پژوهش شامل فهرست رفتاري كودك، پرسش نامه مرضي كودكان و پرسش نامه عملكرد رفتاري كودكان بود. آموزش روش هاي اصلاح رفتار در قالب 9 جلسه نود دقيقه اي در گروه آزمايشي اجرا شد. در پايان دو گروه پرسش نامه هاي مذكور را به عنوان پس آزمون تكميل كردند. داده ها با استفاده از تحليل كوواريانس مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته ها تحليل نتايج با استفاده از آزمون تحليل كوواريانس بيانگر تاثير آموزش روش هاي اصلاح رفتار بر كاهش نمره‌ رفتارهاي مقابله اي كودكان مادران گروه آزمايشي در مقايسه با گروه كنترل بود (0/001=p و 28/79=(27 و 1)F)، همچنين آموزش روش هاي اصلاح رفتار موجب افزايش عملكرد رفتاري در گروه آزمايش شد (0/05=p و 5/85= (27 و 1)F ). نتيجه گيري به طور كلي يافته‌ها نشان مي‌دهند كه آموزش روش هاي اصلاح رفتار به مادران، مشكلات رفتاري و علائم رفتارهاي مقابله اي را در كودكان كم شنوا را كاهش داده و از بروز مشكلات رفتاري در محيط خانوادگي پيشگيري به عمل مي‌آورد و از اين رو مي تواند نشانه هاي مشكلات رفتاري، در اين كودكان را مديريت كند.

Background and Aim: The present study aimed to investigate the effect of mothers' training behavior modification methods, on reducing oppositional behavior and enhancing behavioral performance of their 8-10 year old children with hearing impairment. Materials and Methods: The research design employed was quasi-experimental with pre-test and post-test and control groups. To do so, 30 mothers of children with hearing impairment were selected using available sampling. The participants were divided into two experimental and control groups after being matched. The research tools included CSI-4 and behavioral performance questionnaires. The training behavior modification methods were performed in nine 90-minute sessions in the experimental group. Data were analyzed using analysis of covariance in SPSS, version16. Result: The results of covariance analysis showed effectiveness of behavior modification training on reducing oppositional behavior scores in children of mothers in the experimental group compared with those of the control group (F= 28/79, P=0/001). The results also showed enhancement of behavioral performance in experimental group (F= 5/85, P=0/05). Conclusion: Generally, the findings demonstrated that training behavior modification methods improve behavioral problems in deaf children and prevention of behavioral problems in family environment; thus, using parents training, symptoms of behavioral problems in these children can be managed.