مهاجرت، خروج سرمايه ي انساني و توسعه: مقايسه ي ايران و تركيه

Immigration, Human Capital Exit and Development: Comparing Iran and Turkey

مهاجرت را مي توان از جمله مهم ترين روندهاي صعودي در حوزه ي بين المللي دانست. اين پديده به خصوص در بين كشورهاي جهان سوم از اهميت بيشتري برخوردار است، چراكه اين كشورها در فرآيند جريان بين المللي سرمايه ي انساني، سرمايه هاي بيشتري را از دست داده و معمولا توسعه ي آن ها تحت تاثير اين پديده، كند مي شود. هدف اصلي پژوهش حاضر نيز بررسي ميزان و مكانيسم اثرگذاري مهاجرت و خروج سرمايه ي انساني بر توسعه ي كشورهاي مبدا همچون ايران و تركيه است. در همين راستا، مسئله ي مهمي كه مطرح مي شود، ميزان اثرگذاري مهاجرت بر توسعه ي ايران و تركيه و همچنين چرايي اين اثرگذاري است. در پاسخ به اين سوال، با استفاده از روش داده بنياد (Grounded Theory)، مهم ترين شاخص هاي مهاجرتي موثر بر توسعه استخراج شده و اين فرضيه مطرح مي شود كه فرآيند مهاجرت با توجه به شاخص هايي از قبيل نرخ مهاجرت و بازگشت، تخصص بالاي مهاجران خروجي، درآمدهاي برگشتي و سرمايه گذاري خارجي دياسپورا در كشور مبدا، اثر مخربي بر توسعه ي ايران و تركيه گذاشته است. با توجه به اين كه تركيه در شاخص هاي مهاجرتي وضعيت بهتري از ايران دارد، توسعه ي اين كشور اثر مخرب كمتري را از مهاجرت پذيرفته است.

Immigration can be considered one of the most important upward trends in the international arena. This phenomenon is especially important among Third World countries, as these countries are losing more human capital in the process of international human capital flows, and their development under the influence of this phenomenon will usually slow down. The main aim of the present research is to investigate the extent and mechanism of the impact of migration and exodus of human capital on the development of countries of origin, including as Iran and Turkey. In this regard, the important issue that arises is the extent of the impact of immigration on the development of Iran and Turkey. In response to this question, using the Grounded Theory, the most important immigration indicators affecting development were extracted, and it was hypothesized that the migration process was based on indicators such as the rate of migration and return, the high specialty immigrants, remmitances and foreign direct investment of Diaspora in the country of origin has had a negative effect on the development of Iran and Turkey. Considering that Turkey has a better status than Iran in immigration indicators, its development has been less damaging from immigration.