اثربخشي توانبخشي- شناختي بسته پارس بر كنترل مهاري و تصميم گيري پرخطر كودكان مبتلا به اختلال نقص توجه- بيش فعالي

Effectiveness of PARS Cognitive Rehabilitation Program on the Improvement of Executive Function in Children with ADHD

مقدمه و اهداف اختلال نقص ­توجه و بيش ­فعالي، اختلالي عصب-تحولي است. نقص كاركردهاي اجرايي خصيصه فراگير اين اختلال محسوب مي ­شود كه پيامدهاي منفي بسياري براي كودكان مبتلا به اين اختلال در بر دارد. هدف از پژوهش حاضر تعيين تاثير توانبخشي-شناختي پارس بر بهبود كنترل مهاري و تصميم­ گيري پرخطر كودكان مبتلا به اختلال نقص ­توجه و بيش­ فعالي است. مواد و روش­ ها پژوهش حاضر يك مطالعه باليني تصادفي (پيش ­آزمون-پس ­آزمون با گروه كنترل) است كه بر روي 30 كودك 7 تا 13 ساله­ ي مبتلا به اختلال نقص ­توجه و بيش ­فعالي كه با استفاده از نمونه ­گيري در دسترس انتخاب شدند، انجام شده است كه 15 نفر از آنها در گروه درمان و 15 نفر در گروه كنترل به صورت تصادفي قرار گرفتند. در طول جلسات درمان 3 نفر از گروه آزمايش از فرآيند پژوهش خارج شدند. عملكرد تصميم­ گيري پرخطر با استفاده از آزمون بارت و عملكرد كنترل مهاري با استفاده از آزمون برو/نرو و آزمون استروپ تعيين گرديد. داده ­ها با آزمون آماري تحليل واريانس آميخته و به كمك نرم ­افزار SPSS20 تجزيه و تحليل شد. يافته­ ها نتايج به ­دست ­آمده از پژوهش نشان داد كه اثر تعاملي گروه و مرحله ارزيابي بر كنترل مهاري (0/01(>P) معنادار بوده است. به اين صورت كه در پيش ­آزمون تفاوت معناداري بين گروه كنترل و آزمايش در كنترل مهاري ديده نشد، اما در پس ­آزمون نمرات گروه آزمايش به طور معناداري از گروه كنترل افزايش يافته بود،اما در تصميم­گيري پرخطر بين دو گروه آزمايش و كنترل بعد از درمان تفاوت معناداري مشاهده نشد. نتيجه ­گيري نتايج پژوهش حاضر نشان مي ­دهد كه كنترل مهاري كودكان مبتلا به اختلال نقص ­توجه و بيش ­فعالي پس از دريافت توانبخشي-شناختي توجه (پارس) بهبود مي ­يابد، اما در كاركرد تصميم­ گيري پر­خطر تفاوتي پس از درمان مشاهده نشد. هم­چنين نتايج بيانگر اثربخشي اين درمان بر ساير مؤلفه­ هاي كاركردهاي اجرايي مي­ باشد.

Background and Aim: Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD) is a neurodevelopmental type disorder. Executive functions disorder is a universal characteristic of ADHD including negative outcomes on the children with this disorder. The purpose of the current study was to determine the effects of PARS cognitive rehabilitation program on the improvement of inhibitory control and risky decision-making in children with ADHD. Material and Method: A randomized clinical study (pretest, post-test with control group) was carried out on 30 children with ADHD, aged 7-13-year-old. The participants were divided randomly into two control and intervention groups (15 each). During the treatment, three children from the experimental group left the study. Balloon Analogue Risk Task (BARAT) was used to assess risky decision-making, and the Go/ Nogo and Stroop Tests were used to assess the inhibitory control. The data were analyzed using mixed-design variance analysis in SPSS. Result: The results showed that after the treatment, inhibitory control (P<0/01) of the treatment group improved, but there was no significant difference in risky decision-making between the two groups after the intervention. Conclusion: The results of the study demonstrated that inhibitory control in children with ADHD improved after using PARS cognitive rehabilitation, while there was no significant difference in risky decision-making between the two groups. Also, the results showed that this program has an effect on other parts of executive functions.