بررسي تلميح و اقتباس مضامين قرآني و احاديث نبوي در مثنوي نه سپهر اميرخسرو دهلوي

The study of allusion and adapted Quranic and Hadith themes in Amir Khosrow Dehlawi's Noh Sepehr Mathnavi (Mathnavi of the Nine Skies

قرآن براي مسلمانان همواره سرچشمه الهام و بزرگ ترين مكتب براي پرورش مومنان و جويندگان حقيقت بوده است. ظاهر و باطن قرآن سرشار از زيبايي ها و رازهايي است كه به فراخور استعداد و فهم متوسلان بدان، رخ مي نمايد. عارفان و شاعران، براي بيان يافته هاي خود، از كلام قرآن شاهداني آورده اند كه جلوه آن در آيينه سخن تماشايي است. اميرخسرو دهلوي شاعر عارف مسلك پارسي گوي سرزمين هند يكي از كساني است كه شعر او، با الهام از قرآن، ارزش والايي يافته است. بررسي پرتوها و اشارات قرآني در مثنوي نه سپهر او كمك مي كند تا روند شكل گيري زبان اشارات قرآني در ادب فارسي را بهتر بشناسيم، به ويژه اينكه او از مسلمانان پارسي گوي در شبه قاره هند بوده است و به يكي از سلسله هاي بزرگ صوفيه، يعني طريقه چشتيه، منسوب است. اين مقاله با هدف معرفي ابعاد قرآني اين اثر و آشنايي علاقه مندان با آثار ادبي الهام گرفته از وحي الهي و احاديث نبوي فراهم آمده است.

The Quran has always been the fountain of inspiration for Muslims and the greatest school of education for the believers and truth-seekers. Quran is outwardly and inwardly full of beauties and mysteries which manifest themselves according to the disposition and understanding of those who appeal to it. To express their understanding, mystics and poets have often cited Quran and it is mirrored in their words impressively as it is. One such poet is Amir Khusro Dehlawi, the Indian-born Persian mystic-poet, whose poetry is valued as inspired by the Quran. The evaluation of the Quranic light and allusions in his "Noh Sepehr Mathnavi” helps better understand the formation of Quranic allusions in the Persian literature.