عنوان مقاله :
ملاحظات ويرايش متون كهن با توجه به هنر سازه اي بديعي
عنوان به زبان ديگر :
Tips for editing the ancient texts according to a figurative device
پديد آورندگان :
جلالي، علي دانشگاه اصفهان , فروزنده فرد، منوچهر دانشگاه شهيد باهنر كرمان
كليدواژه :
متون كهن , تصحيح و ويرايش , رسم‌الخط و تقارن , تقارن و بديع , هنر سازه اي بديعي
چكيده فارسي :
دربارۀ رسم‌الخط قديم نسخه‌هاي خطي در بيشتر كتب تصحيحي و كتبي كه دربارۀ نسخه‌شناسي و تصحيح متون نوشته شده‌است بحث هايي به چشم مي‌خورد؛ اما دربارۀ استفادۀ هنري شعرا از ويژگي‌هاي رسم‌الخط كهن كمتر سخن به ميان آمده‌است. در كتب بلاغي نيز دربارۀ انواع ترفندهاي بديعي سخن رفته‌است؛ اما سخني از ترفندهاي بديعي وابسته به رسم‌الخط نيست. هنرسازه‌اي كه در اين جستار بررسي مي‌شود، در شكل ظاهري و نوشتاري يك اثر ادبي جلوه‌گر مي‌شود و وابسته به رسم‌الخط خاص زبان فارسي است و از هر دو حيث صورت و معنا زيبايي‌آفرين است. در واقع، مبناي هنرسازۀ بديعي مورد بحث، يكي عوامل صوري خط و زبان و ديگر مبحث تقارن و قرينه‌پردازي است كه از كهن‌ترين عوامل نظم و زيبايي‌بخشي در اقسام هنر است. تتبع در اشعار شاعران و بسامد استفاده از اين هنرسازه نشان مي‌دهد شاعران در استفاده از آن خلاق و آگاه بوده‌اند. جست‌وجو در متون منظوم و منثور فارسي و گاه مقابلۀ چند تصحيح از يك اثر براي يافتن مواردي از هنرسازۀ بديعي مدنظر، روش اين پژوهش است.
چكيده لاتين :
One of the concerns of editors in editing ancient texts is adherence to orthography the manuscript or use to new orthography Persian language. Indeed, in editing ancient texts we cannot adhere to all the rules of the new orthography. Because poets sometimes have decorated their poems based on ancient orthography features. For this reason editors should note that sometimes accuracy of meaning is depends on the particular orthography.
The basis of this figurative device is formal elements of Persian Orthography and languages and symmetry. In this orthography we can paste some words together and write them separately and in general, a word can be written in different ways. This Properties of orthography makes the word in combination with other words find new meaning and in proportion or conflict with other word in the text create a semantic relationship. On the other hand, mankind has seen everything symmetrically and considered this symmetry a sign of beauty. In Persian literature Symmetry, both formally and semantically, has created many beauty and most rhetorical tricks are the result of symmetry.
