بررسي رابطه دولت و طبقه متوسط جديد در جمهوري اسلامي ايران (مطالعه موردي 1376 تا 1384)

Relationship between the Rentier state and the New Middle Class in Iran (Case Study 1376 to 2005)

اين مقاله به بررسي رابطه دولت و طبقه متوسط در جمهوري اسلامي ايران در ميانه سالهاي 84-1376 مي پردازد. سئوال اصلي اين مقاله است كه رابطه دولت هاي هفتم و هشتم با طبقه متوسط جديد در ايران عصر جمهوري اسلامي چگونه بوده است؟ فرضيه اصلي مقاله اين است كه وضعيت طبقه متوسط در اين دوره شاهد رشد در برخي مولفه هاي مهم همچون آزادي هاي سياسي، وضعيت زنان، پاسخگويي و ... بوده است. نتايج تحقيق نشان مي دهد كه دولت مذكور تلاش كرده تا با اتخاذ سياست هاي معطوف به توسعه سياسي از جمله در حوزه آزادي هاي مدني، آزادي مطبوعات، مبارزه با فساد، كاهش اندازه دولت و پاسخگويي در راستاي ارزش هاي مورد نظر طبقه متوسط حركت كند. مطالعه داده هاي ميداني و گزارش هاي نهادهاي بين المللي در اين زمينه نيز تاييد مي كند كه وضعيت طبقه متوسط در اين دوره بهبود يافته است. روش تحقيق در اين مقاله، توصيفي-تحليلي است. بدين ترتيب كه داده هاي مختلف از منابع كتابخانه اي و به شيوه فيش برداري گردآوري شده و مرود تجزيه و تحليل قرار مي گيرند.

This article examines the relationship between the Rentier state and the middle class in the middle of the years of 1997-2005. The main question of this article is what is the relationship between the Rentier state in the current and the middle class in Iran? The main hypothesis of the paper is that the relationship between the state and the middle class in this period was a relationship based on mutual reinforcement, and government policies in this period, despite the Rentierism, were based on the strengthening of the middle class. The results of the research show that the reform government has tried to adopt policies aimed at political development, including in the area of civil liberties, Press freedom, anti-corruption, government size reduction and accountability in line with the values of the middle class. The study of field data and reports from international institutions in this area also confirms that the status of the middle class has improved in this period.