اولويت‌بندي ابعاد استقلال دانشگاهي از ديدگاه خبرگان دانشگاهي

Prioritizing the dimensions of university independence from the perspective of academic experts

مقدمه: استقلال دانشگاه از الزامات ساختي و كاركردي آن است. اين پژوهش باهدفاولويت‌بندي ابعاد استقلال دانشگاهي از ديدگاه خبرگان دانشگاه علوم پزشكي بابل و صنعتي نوشيروانيانجام شد. روش‌ها: پژوهش حاضر از نوع توصيفي– پيمايشيو در سال 1396 انجام شد.سي نفر از اعضاي هيأت‌علمي دانشگاه صنعتي نوشيرواني و دانشگاه علوم پزشكي بابل كه در زمينه آموزش عالي، آموزش و يادگيري داراي سابقه و تجربه بودند به عنوان خبرگان دانشگاهي به روش نمونه‌گيري هدف‌مند براي شركت در مطالعه انتخاب شدند. جهت گردآوري داده‌ها، از پرسشـنامه محقق‌ساخته ماتريس مقايسه‌هاي زوجـي اسـتفاده شد. روايـي پرسشـنامه به تأييد خبرگـان دانشـگاهي رسيد. همچنـين، نرخ ناسازگاري پرسشنامه در دانشگاه علوم‌پزشكي 085/0و در دانشگاه صنعتينوشيرواني 074/0 به دست آمد. جهت تجزيه و تحليل داده‌هااز روش AHP با نرم‌افزار expert choice-11 استفاده شد. نتايج: ابعاد استقلال دانشگاهي از ديدگاه خبرگان دانشگاه صنعتي نوشيرواني به ترتيباولويت، آزادي علمي با وزن 37/1، استقلال حقيقي با وزن 23/1، استقلال مالي با وزن 21/1، استقلال سازماني و استقلال كاركنان با وزن 86/0 را به خود اختصاص داد. ابعاد استقلال دانشگاهي از ديدگاه خبرگان دانشگاه علوم پزشكي بابل به ترتيباولويت استقلال مالي با وزن 33/2، استقلال حقيقي با وزن 25/1، استقلال سازماني با وزن 9/0 و آزادي علمي 61/0، استقلال كاركنان با وزن 44/0 را به خود اختصاص داد. نتيجه‌گيري: دستيابي به استقلال دانشگاهي مطلوب، يكي از نقاط قوت بسيار مهم نظام‌هاي آموزش عالي است. بررسي اولويت‌هاي استقلال دانشگاهي دو دانشگاه نشان داد، اهميت هر بعد استقلال دانشگاهي تحت تاثير رسالت و اهداف و كاركردهاي آن دانشگاهقرار دارد وپيشنهاد مي­گردد برنامه‌اي براي حساس‌سازي نسبت به استقلال دانشگاهي و ارتقاي تمامي ابعاد براي دستيابي به استقلال طرح‌ريزي گردد.

Introduction: Independence is one of the structural and functional requirements of university. The purpose of this study was to prioritize the dimensions of university independence from the perspective of academic experts at Babol University of Medical Sciences and Noshirvani University of Technology. Methods: This descriptive survey was conducted in 2017. Thirty faculty members of Noshirvani University of Technology and Babol University of Medical Sciences were selected by purposive sampling method to participate as academic experts in higher education, teaching and learning. Data collection tool was a researcher-made questionnaire based on paired comparison matrix whose validity was confirmed by the academic experts. Also, the incompatibility rate of the questionnaire was obtained at 0.085 and 0.074 at University of Medical Sciences and Noshirvani University of Technology, respectively. Data were analyzed using the AHP method in expert choice-11 software. Results:The dimensions of university independence from the viewpoints of experts at Noshirvani University of Technology, in priority order, was academic freedom (weight=1.37), actual independence (weight=1.23), financial independence (weight=1.21), organizational independence and staff independence (weight=0.86). The dimensions of university independence from the viewpoints of experts at Babol University of Medical Sciences, in priority order, was financial independence (weight=2.33), actual independence (weight=1.25), organizational independence (weight=0.9), academic freedom (weight=0.61), and staff independence (weight=0.44). Conclusion:Achieving a desired university independence is one of the most important strengths of higher education systems. Assessment of the university independence priorities of the two universities showed that the importance of each dimension is influenced by the mission, goals and functions of the university. It is therefore suggested that in order to achieve independence, a plan should be developed for sensitization towards university independence and promotion of all of the dimensions.