ارائه مدلي براي ارتقاي اشتياق تحصيلي دانشجويان علوم پزشكي

A Model for Promoting Academic Engagement in Medical Sciences Students

مقدمه: توجه به انگيزه و پيشرفت دانشجويان از نظر علمي و فرهنگي حائز اهميت است. از عوامل مؤثر در پيشرفت و موفقيت دانشجويان مفهوم "اشتياق تحصيلي" است. اين پژوهش با هدف تبيين رابطه بين متغيرهاي اشتياق تحصيلي و عوامل مؤثر فردي و دانشگاهي و در نتيجه ارائه مدلي براي ارتقاي اشتياق تحصيلي انجام شد. روش‌ها: اين مطالعه در دو بخش كيفي- كمي در دانشجويان دانشگاه علوم پزشكي آزاد اسلامي تهران انجام شد. تعداد 364 نفر به روش نمونه‌گيري تركيبي انتخاب شدند. داده‌ها در بخش كيفي از طريق مصاحبه و در بخش كمي از طريق پرسشنامه روا و پايا جمع­آوري گرديد. تحليل داده‌هاي كيفي از طريق كد‌گذاري باز، محوري و انتخابي صورت گرفت. براي تجزيه و تحليل داده‌هاي كمي، در بخش آمار توصيفي فراواني، درصد فراواني، ميانگين، انحراف معيار و واريانس، و در بخش آمار استنباطي از آزمون‌هاي t تك نمونه‌‌اي، ضريب همبستگي پيرسون و تحليل عاملي اكتشافي، ضريب رگرسيون، تحليل عاملي تأييدي و تكنيك مدل يابي معادلات ساختاري از طريق نرم‌افزار ليزرل استفاده گرديد. نتايج: ميانگين اشتياق تحصيلي در دانشجويان علوم پزشكي 47/3 (از مجموع 5 نمره) با انحراف معيار47/0و از حد متوسط بالاتر بود. بين عوامل فردي با "اشتياق تحصيلي" همبستگي‌ مثبت (58/0) و معناداري در سطح 01/0 وجود داشت، همچنين بين عوامل دانشگاهي با "اشتياق تحصيلي" همبستگي‌ مثبت (40/0) و معناداري در سطح 01/0 وجود داشت. نتايج بخش ساختاري مدل ارتقاي اشتياق تحصيلي نشان داد، عوامل فردي با ضريب 79/0و عوامل دانشگاهي با ضريب 23/0 در ارتقاي اشتياق تحصيلي دانشجويان تأثيرگذار هستند، اين دو عامل 84% واريانس اشتياق تحصيلي را تبيين مي‌كند. نتيجه‌گيري: با تقويت عوامل فردي و عوامل دانشگاهي مي‌توان اشتياق تحصيلي را در دانشجويان علوم پزشكي ارتقا بخشيد.

Introduction: Attention to scientific and cultural motivation and progress of students is very important. Academic engagement is one of the main factors of academic achievement and success. The purpose of this study was to explain the relationship between the variables “academic engagement” and “individual and academic factors” and therefore, to present a model for promoting academic engagement. Method: This mixed method (qualitative-quantitative) study was carried out in Islamic Azad University, Tehran Medical Branch. A total of 364 students were selected using combination sampling method. Data collection tools were interview in the qualitative part and a valid and reliable questionnaire in the quantitative part. The qualitative data were analyzed through open, axial and selective coding. The quantitative data were analyzed in LISREL software by means of descriptive statistics including frequency, percentage frequency, mean, standard deviation and variance, and inferential statistics including one-sample t-test, Pearson correlation coefficient, exploratory factor analysis, regression coefficient, confirmatory factor analysis, and structural equation modeling. Results: The mean score of academic engagement was 3.47±0.47 (total=5) and above the average. There was a positive (0.58) and significant correlation between individual factors and academic engagement at the 0.01 level. There was also a positive (0.40) and significant correlation between academic factors and academic engagement at the 0.01 level. Results of the structural part of the promotion model showed that the individual and academic factors were influential in promoting academic engagement by a 0.79 and 0.23 coefficient respectively. These two factors explained 84% of the variance of academic engagement. Conclusion: Reinforcement of individual and academic factors can promote academic engagement in medical sciences students.