ويژگي‌هاي روان‌سنجي پرسشنامه باورهاي فراشناختي در مورد اهمال‌كاري در دانشجويان دانشگاه علوم پزشكي زنجان

Psychometric Properties of Metacognitive Beliefs about Procrastination Questionnaire in Students of Zanjan University of Medical Sciences, Zanjan, Iran

زمينه و هدف: با توجه به نقش باورهاي فراشناختي مرتبط با اهمال‌كاري در تداوم و تشديد اهمال‌كاري، استفاده از ابزاري پايا و روا چه در بافت ارزيابي و چه در سنجش پيامد مداخله‌هاي درماني از اهميت زيادي برخوردار است. هدف مطالعه ­ي حاضر تعيين ويژگي‌هاي روان‌سنجي پرسشنامه باورهاي فراشناختي مرتبط با اهمال‌كاري (MBPQ) در دانشجويان دانشگاه علوم پزشكي زنجان بود. روش بررسي: نمونه‌اي به حجم 210 نفر به‌صورت در دسترس از دانشجويان دانشگاه علوم پزشكي زنجان انتخاب شدند. به‌منظور بررسي روايي MBPQ از سه روش روايي سازه (تحليل عاملي اكتشافي و تاييدي)، روايي همگرا و ارزيابي متقابل همبستگي خرده مقياس‌ها استفاده شد. جهت برآورد پايايي MBPQ از روش ضريب آلفاي كرونباخ استفاده شد. يافته‌ها: ساختار دوعاملي (باورهاي فراشناختي مثبت و منفي) با 14 گويه روي ‌هم‌ رفته 49 درصد واريانس‌ها كل آزمون را تبيين كردند. اين ساختار عاملي به‌عنوان بهترين مدل حاصل از تحليل عاملي اكتشافي انتخاب و با استفاده از تحليل عاملي تاييدي به‌عنوان مدل نهايي MBPQ پذيرفته شد. باورهاي فراشناختي مثبت با اهمال‌كاري كلي و باورهاي فراشناختي منفي با اهمال‌كاري تحصيلي رابطه­ ي مستقيم و معناداري داشت. مولفه‌هاي MBPQ نيز از پايايي قابل قبولي برخوردار بودند. نتيجه‌گيري: MBPQ داراي ويژگي‌هاي روان‌سنجي مطلوب و برازش مناسب در ساختار دوعاملي است. اين پرسشنامه مي‌تواند به‌عنوان ابزاري مناسب در ارزيابي باليني و فرمول‌بندي مشكلات مراجع و همچنين ارايه­ ي يك گام رو به‌ جلو در جهت توسعه مفهوم ­شناسي فراشناختي از اهمال‌كاري مفيد باشد.

Background & Objective: Considering the role of metacognitive beliefs associated with procrastination in the persistence and intensification of procrastination, application of a valid and reliable tool, either in the area of evaluation or assessment of the outcomes of therapeutic interventions, is of paramount importance. This study aimed to determine the psychometric properties of the metacognitive beliefs about procrastination questionnaire (MBPQ) in students of Zanjan University of Medical Sciences, Zanjan, Iran. Materials and Methods: In total, 210 students were selected through convenience sampling. In order to assess the validity of MBPQ, three construct validity methods (exploratory and confirmatory factor analyses), convergent validity, and cross-correlation assessment of subscales were used. In addition, Cronbach’s alpha coefficient was applied to estimate the reliability of MBPQ. Results: The two-factor structure (positive and negative metacognitive beliefs) with 14 items explained 49% of the total test variances. This factor structure was selected as the best model obtained from exploratory factor analysis and was approved as the final model of MBPQ using the confirmatory factor analysis. According to the results, there was a direct and significant relationship between positive and negative metacognitive beliefs and total and academic procrastination, respectively. In addition, the components of MBPQ had an acceptable reliability. Conclusion: According to the results of the study, MBPQ had favorable psychometric properties and proper fit in the two-factor structure. This questionnaire can be applied as a proper research tool in clinical assessment, formulation of reference problems, and provision of a step toward the development of conceptualization of metacognition of procrastination.