آسيب‌شناسي بافت كبد و آبشش در ماهي كفال خاكستري (Mugil cephalus) تغذيه‌شده با اسيدآمينه سيستيين در مواجهه با فلزات سنگين مس و روي

Histopathology of the Liver and Gills of Grey Mullet (Mugil cephalus L.), Fed with Dietary Amino-acid cysteine under Exposure to Heavy Metals Cu and Zn

تغييرات هيستوپاتولوژيك كبد و آبشش در ماهيان كفال خاكستري (Mugil cephalus L.) تغذيه‌شده با اسيدآمينه سيستئين، در مواجهه با فلزات سنگين مس و روي در سال 1394 در دانشگاه دريانوردي و علوم دريايي چابهار بررسي شد. هدف از انجام اين پژوهش بررسي تأثير غلظت­هاي مختلف اسيدآمينه سيستئين در برابر آلودگي فلزات مورد بررسي، بر تغييرات بافت كبد و آبشش در ماهيان كفال خاكستري بود. براي اين منظور تعداد 300 عدد ماهي كفال خاكستري با ميانگين وزني 3±4/27 گرم به‌طور زنده از آب­هاي ساحلي خليج چابهار صيدشده و پس از سازگاري با شرايط آزمايشگاهي و تغذيه مصنوعي، در قالب هفت گروه (يك گروه شاهد، سه تيمار فلز مس و سه تيمار فلز روي) تفكيك شدند. در اين پژوهش ماهيان موردبررسي در مواجهه با فلزات سنگين مس و روي (به ميزان 20 درصد اضافه بر غلظت طبيعي موجود در آب ساحل دانشگاه دريانوردي) قرارگرفته و به مدت 45 روز با چهار جيره غذايي حاوي اسيدآمينه سيستئين (به ميزان صفر، 25، 50 و 100 درصد) نسبت به سيستئين موجود در جيره پايه، غذادهي شدند. در پايان دوره آزمايشي (روز 45)، نمونه‌هايي از بافت كبد و آبشش از تمام گروه­ها به‌طور تصادفي جداشده و پس از آبگيري، تثبيت در پارافين، رنگ‌زدايي و شفاف‌سازي، با محلول­هاي هماتوكسيلين-ائوزين رنگ‌آميزي و بررسي شدند. نتايج بررسي ميكروسكوپي نمونه­ها نشان داد كه شدت ضايعات در تيمار سوم (غلظت 100 درصد سيستئين) بيشتر و در تيمار اول (غلظت 25 درصد سيستئين) كمتر از ساير تيمارها بود. همچنين غلظت 25 درصد سيستئين در رژيم غذايي ماهي كفال خاكستري نسبت به دو غلظت بالاتر (غلظت 50 و 100 درصد سيستئين)، از جهت كاهش شدت ضايعات مناسب‌تر بوده و در غلظت­هاي بالاتر سيستئين، شدت ضايعات توأم با اثر فلزات، تشديد شده‌اند؛ بنابراين نتايج حاصله تأييد نمود كه اسيدآمينه سيستئين، بر روند سميت زدايي با تأثير بر متابوليسم فلزات در بدن ماهي و كاهش عمل مخرب فلزات سنگين در تغييرات هيستوپاتولوژيك كبد و آبشش تأثيرگذار است و هم­چنين بافت كبد و آبشش مي­تواند به‌عنوان شاخص مناسبي جهت ارزيابي تغييرات هيستوپاتولوژيك اثرات فلزات سنگين در كفال ماهيان استفاده شود.

Histopathological changes in the liver and gills of grey mullet (Mugil cephalus L.) fed with diets containing amino-acid L-cysteine and exposed to heavy metals copper and zinc was investigated in 2016 at Chabahar Maritime University. The aim of this research was the determining of the effects different concentrations of amino-acid L-cysteine on the liver and gill tissues of grey mullets, against the pollution of these metals. For this purpose 300 grey mullet juveniles with an average weight of 27.4±3 g were captured from the coastal waters of Chabahar Bay, and after adaptation to the laboratory conditions and artificial feeding, were divided into seven treatments (one control group, three cu treatment and three Zn treatments). In this study, the experimental fishes were exposed to heavy metals Cu and Zn (20% more than their natural concentration in the coastal waters of the University), and fed with four diets containing (0, 25, 50 and 100 percentage) of cysteine relative to the cysteine content of the basal diet for 45 days. At the end of culture period (45 days) random tissue samples from the gills and liver of all treatments were taken, and after dehydration, fixation in paraffin, discoloration and clearing were stained by hematoxylin and eosin solutions. The results of microscopic observation of prepared samples revealed that the severity of tissue damage in treatment three (with 100% cysteine) was the most; while in treatment one (with 25% cysteine) was the least compared with other treatments. Moreover, the diet containing 25% cysteine was more efficient compared to the other diets with higher cysteine content (50 and 100%), in terms of severity of damages, while in the higher concentrations of cysteine, the severity of damages was intensified concurrent with the effects of the heavy metals. Therefore, the obtained results proved that the amino-acid cysteine improves the detoxification process by influencing the metabolism of metals in fish, and reduction of the harmful action of heavy metals on the histopathological changes of the liver and gills. Besides the liver and gill tissues can be used as suitable indicators for the assessment of histopathological changes inflicted by heavy metals in mullet fishes.