پديد آورندگان :
دل افكار، خيام دانشگاه گيلان - دانشكده منابع طبيعي - گروه شيلات، صومعه سرا , ستاري، مسعود دانشگاه گيلان - دانشكده منابع طبيعي - گروه شيلات، صومعه سرا , خارا، حسين دانشگاه گيلان - دانشكده منابع طبيعي - گروه شيلات، صومعه سرا , فلاحتكار، بهرام دانشگاه گيلان - دانشكده منابع طبيعي - گروه شيلات، صومعه سرا
كليدواژه :
بيهوشي , ماهي استرلياد , اسانس گل ميخك , كتامين , استرس دستكاري
چكيده فارسي :
مطالعه حاضر به‌منظور بررسي كارايي دو ماده بيهوشي روغن گل ميخك و كتامين، مقايسه پارامترهاي هماتولوژي و شاخص‌هاي بيوشيميايي خون تحت غلظت بهينه مواد بيهوشي در بچه ماهي استرلياد Acipenser ruthenus با تعداد 276 و ميانگين وزني 4/3± 1/64 گرم انجام شد. شش غلظت mg/l 14، 35، 56، 77، 98 و 119 روغن گل ميخك و غلظت‌هاي mg/l 35، 5/37، 40، 5/42، 45 و 50 كتامين در سه تكرار مورد استفاده قرار گرفت. در هر دو ماده زمان تأثير (جزيي و كلي) با افزايش غلظت كاهش پيدا كرد، درصورتي كه با افزايش غلظت، زمان به هوش آمدن نيز زياد شد. غلظت mg/l 56 روغن گل ميخك و غلظت mg/l 45 كتامين، با توجه به زمان‌هاي بيهوشي و بازگشت به‌عنوان غلظت بهينه استفاده شد. كاهش معني‌داري در پارامترهاي هماتولوژيك در تيمارهاي بيهوشي با روغن گل ميخك وكتامين و تيمار استرس دستكاري بدون ماده بيهوشي نسبت به گروه شاهد مشاهده شد. بچه ماهيان بيهوش شده با روغن گل ميخك تغيير معني‌داري را در غلظت كورتيزول، گلوكز و لاكتات پلاسما نشان ندادند؛ درحالي كه ماهيان قرارگرفته در معرض استرس دستكاري در هر سه شاخص بيوشيميايي تغيير معناداري را نشان دادند، از طرفي بيهوشي با كتامين تغيير معني‌داري را در غلظت لاكتات و كورتيزول پلاسما به دنبال داشت و غلظت گلوگز بدون تغيير ماند. در مجموع با توجه به كارايي بهتر روغن گل ميخك در بيهوشي كامل و برگشت به حالت اوليه نسبت به كتامين و عدم مشاهده تغيير در غلظت شاخص‌هاي بيوشيميايي، به‌منظور استفاده در آبزي پروري اين گونه توصيه مي‌شود.
چكيده لاتين :
The present study was carried out to investigate the efficacy of two anesthetics, clove oil and ketamine, comparison of hematological parameters, and blood biochemical indices under optimum doses of the two anesthetics in juvenile Sterlet Acipenser
ruthenus (n=276) with an average weight of 64.1 ± 3.4 g. Clove oil was used in concentrations of 14, 35, 56, 77, 98 and 119 mg/l, and those of 35, 37.5, 40, 42.5, 45 and 50 mg/l for ketamine in three replicates. Both losing time of equilibrium and
induced time of anesthesia were reduced by increasing the concentrations of these two agents, whereas time of recovery increased. Optimum doses regarding the time of anesthesia and recovery were obtained as 56 mg/l and 45 mg/l for
clove oil and ketamine, respectively. There were significant decreases in hematological parameters for all treatments compared to control group (P<0.05). No significant changes were observed in cortisol, glucose, and lactate concentrations for
fish treated with clove oil (P>0.05), whereas, fish exposed to handling stress showed significant changes in all biochemical indices (P<0.05). On the other hand, glucose concentration did not change significantly in ketamine treatment (P>0.05), but cortisol and lactate changed significantly (P<0.05). Considering appropriate efficacy of clove oil in both induction and recovery times, and rendering no changes in biochemical indices, clove oil would be recommended as an alternative to ketamine for this species during aquaculture practices.
