وضعيت تكثير در اسارت گوزن زرد ايراني در زيستگاه دشت ناز

Captive breeding status of Iranian yellow deer in Dashte-Naz

يكي از روش هاي حفاظت از گونه ها، تكثير در اسارت و سپس معرفي به گستره تاريخي پراكنش گونه ميباشد. منطقه حفاظت شده دشت ناز ساري با وسعت 11 هكتار در شمال ايران مهمترين سايت تكثير در اسارت براي احياي گوزن زرد ايراني ميباشد. با وجود كاربرد وسيع اين روش در سطح جهان مشكلات و معايبي هم از جهت كمبود سايت مطلوب براي تكثير و هم از جهت بروز معضلات ژنتيكي وجود دارد. در اين مطالعه با استفاده از روش نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهديدهايي كه برنامه تكثير ،SWOT در اسارت گوزن زرد ايراني با آن روبروست، شناسايي و استراتژي هايي براي مديريت پايدار گونه، بهبود برنامه تكثير و كاهش اثرات منفي آن، ارائه شد. با استفاده از ماتريس برنامه ريزي استراتژيك كمي نيز بهترين استراتژي ها تعيين شدند. از ميان استراتژيهاي تدوين شده، جابجايي افراد در زيستگاه هاي مختلف موجود به منظور كاهش آسيب پذيري ژنتيكي، مكانيابي زيستگاه هاي جديد جهت معرفي و انجام آناليزهاي زيست مندي جمعيت و تعيين درخت تبارزايشي در شجره جمعيت ها و طراحي جداول جفت گيري و ثبت شناسنامه افراد به عنوان ضروري ترين استراتژي ها تعيين شد.

Captive breeding program is one of the ways which lead to species conservation and hence, introducing them to the native distributional range. Dashte-Naz protected area with an area of 55 hectares in the north of Iran is one of the important place for captive breeding of Persian fallow deer. Despite of the widespread use of this approach in the world, there are some problems such as genetic issues and lack of suitable place for captive breeding. In this study SWOT analysis applied to identify of strengthens, weakness, opportunities and threats in captivate breeding plan for Iranian fallow deer, sustainable management strategies of species, improvement of reproducibility performance and reducing its negative effects. Quantitative strategic planning matrix was determined as the best strategies. Among different strategies, movement of individuals between different habitats to reduce genetic vulnerability, search for new places to introduction, analysis of populations survive, use of descendants tree in populations pedigree, design mating table and registration information of individuals were identified as the most important strategies.