معرفي سامانه پشتيباني تصميم‌گيري تناسب اراضي براي برنج

Developing a Land Suitability Decision Support Tool for Rice

به منظور شناسايي مناطق مستعد براي گياه، ايجاد يك سامانه پشتيباني تصميم گيري تناسب اراضي ضروري است. هدف از اين پژوهش، توسعه يك سامانه ارزيابي تناسب اراضي بر اساس چارچوب فائو، با تعدادي از تغييرات لازم به منظور مطابقت با شرايط محلي بود. براي اين منظور يك مدل با قابليت هاي GIS ساخته شد و با استفاده از زبان برنامه نويسي ويژوال بيسيك با تابع مدل سازي تركيب گرديد. مدل توسعه يافته بر اساس يك ساختار فرآيند تحليل سلسله مراتبي عمل مي كند. براي راستي آزمايي مدل، تعداد 60 خاكرخ در منطقه اي به وسعت 3200 هكتار در منطقه آمل واقع در استان مازندران انتخاب گرديد. چهارده ويژگي اراضي بر اساس نيازهاي برنج و شرايط اقليمي منطقه انتخاب و مقادير آستانه آن ها مشخص و نهايتا در 8 كيفيت اراضي گروه بندي شد. نتايج آزمون F بين شاخص هاي اراضي محاسبه شده با روش فائو و سامانه پشتيباني اختلاف معني داري در سطح احتمال 5 درصد نشان نداد. همچنين ضرايب تبيين محاسبه شده بين شاخص اراضي و توليد واقعي براي روش فائو و سامانه پشتيباني به ترتيب 0.77 و 0.85 به دست آمدند. از طرفي عملگر تركيب نشان داد كه درصد همپوشاني نقشه تناسب اراضي با نقشه توليد واقعي براي روش هاي فائو و سامانه پشتيباني به ترتيب 86 و 95.4 درصد است. لذا روش سامانه پشتيباني به دليل استفاده از كيفيت هاي اراضي و در نظرگيري شرايط منطقه اي نتايج مناسب تري ارائه مي كند. نهايتا مي توان چنين اظهار نظر كرد كه سامانه پشتيباني تصميم گيري مي تواند به عنوان يك ابزار پشتيباني، كشاورزان و كارشناسان را ياري نمايد.

Development of a land evaluation decision support system to identify the suitable lands for selected crops is necessary. The aim of the present research was to develop a land suitability evaluation system based on the FAO framework, with some modifications to suit the local conditions. For this purpose, a model was made by GIS capability and integrated with modeling function using Visual Basic. This model was based on a hierarchy process rather than a set of AHP model. For equilibration of the model, soil data were obtained from 60 soil profiles located in Amol region (Mazandaran Province, Iran), covering about 3200 ha. Fourteen land characteristics and their suitability degrees were determined and categoried in eight land qualities. The results of F test between land indexes calculated by FAO method and Decision Support Tool were not significantly different (P>5%). Also, the calculated correlation coefficients between land index and observed production by Decision Support Tool method was r= 0.85, more than that of FAO (r= 0.77). Besides, the overall overlap between the FAO and Decision Support Tool with the observed production point map was 86% and 95.4 %, respectively. Thus, Decision Support Tool provided good results by using land qualities and considering local conditions. Finally, based on these results, it can be concluded that the developed system can help farmers and experts as a decision support tool.