سدره و كستي در كيش زرتشتي و انعكاس آن در كشتي كرمانجي و شاهنامه‌ي فردوسي

فاقد عنوان و چكيده لاتين

در مقاله حاضر آيين سدره ­پوشي و كستي ­بستن در كيش زرتشتي تحليل و بررسي شده، سپس انعكاس آن در كشتي كرمانجي و شاهنامه فردوسي نشان داده شده ­است. در مرحله اول، به تعريف لغوي و ساختاري سدره و كستي پرداخته شده و پس از آن، مراسم مربوط به اين دو لباس شرح داده شده­ است. در مرحله دوم، انعكاس و پيوند سدره و كستي زرتشتي با چوخه و كشن كرمانجي و پشمينه، كمند و ازار مذكور در شاهنامه بيان شده ­است. دستاورد مقاله مبتني بر اين است كه چوخه كرمانجي و مراسم پوشاندن آن شباهت بسياري به سدره زرتشتي دارد، همچنان كه پشمينه هوم در شاهنامه هم بيانگر آيين سدره‌پوشي در ايران باستان است. كشن كرمانجي از يك جهت، از نظر لغوي و كاربردي شبيه به كستي زرتشتي است، همچنان كه كمند هوم و ازار برهمن و فرستاده او در شاهنامه چنين شباهتي دارند؛ از جهتي ديگر، كشن برگرفته از مصدر كشان به معناي كوبيدن است، همان­طور كه كستي هم در شاهنامه برگرفته از مصدر كستن به همان معناست. كلمه كستي در شاهنامه بيشتر همراه با دو فعل «بستن» و «گرفتن» به كار رفته، به طوري ­كه وقتي به صورت «كستي ­بستن» درآمده، منظور از آن آيين كستي ­بستن زرتشتي است و وقتي به صورت «كستي ­گرفتن» درآمده است، معناي كشتي گرفتن دارد.