پي شيران گرفتن و ران گوران خوردن (جست‌وجويي در پيشينه و كاربرد يكي از مثل‌هاي كهن ايراني)

Pey e ŝirân gereftan va rân e gurân xordan The historical investigation and application of one of the ancient Iranian proverbs

«پي شيران گرفتن و ران گوران خوردن» از مثل‌هاي بسيار كهن ايراني است كه در منابع اوليه امثال و حكم عربي هم صورت‌هايي از آن آمده و اتفاقا مفهوم آن با عبارتي از قرآن كريم نيز قابل تطبيق است. اين مثل امروزه چندان كاربردي ندارد؛ اما در گذشته در بسياري از متون، به تناسب موضوع و در زمينه‌هاي مختلف به­ كار رفته است. ما با جست‌وجو انواع كاربرد آن را در متون فارسي قرن چهارم بدين سو شناسايي كرده‌ايم. مثل ديگري با عناصر «شير» و «ران گور» در متون فارسي يافته‌ايم كه معني و مفهوم آن با معني و مفهوم اين مثل تفاوت دارد. در بخش ديگر مقاله، مثلي با محوريت «كلاغ» معرفي كرده‌ايم كه مفهوم آن در تقابل با اين مثل است.

“Pey e ŝirân gereftan va rân e gurân xordan” is one of the ancient Iranian proverbs whose some of the forms have been quoted in primary resources of Arabic proverbs. By the way, its concept is also applicable to the Quranic verse. It is not so practical today, but in the past, it has been used in many texts, in agreement with the subject and in various fields. We have identified it in Persian literature of the 4th century by investigating different types of sources. Furthermore, we have found the proverb containing the same elements as “ŝir” (lion) and “rân e gur” (the thigh of Zebra), whose meaning is different from the meaning of this proverb. Subsequently, we have introduced another proverb centered on "crow" whose meaning is the opposite of the present proverbs.